Σε μια πρώτη αξιολόγηση των εκλογών της 21ης Μαΐου 2023 προέβη το Ίδρυμα Αντενάουερ στην Αθήνα (Αντιπροσωπεία για την Ελλάδα και την Κύπρο), η οποία υπογράφεται από τον διευθυντή της, Μάριαν Βέντ.
«Για πρώτη φορά η Νέα Δημοκρατία κέρδισε όλες τις εκλογικές περιφέρειες με εξαίρεση την εκλογική περιφέρεια της Ροδόπης (με ισχυρή μουσουλμανική μειονότητα η οποία επηρεάζεται εν μέρει από το Τουρκικό Γενικό Προξενείο Κομοτηνής). Στις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου 2023, ο Κυριάκος Μητσοτάκης (Νέα Δημοκρατία/ΝΔ) κατάφερε όχι μόνο να κερδίσει άλλη μια θητεία ως πρωθυπουργός, αλλά να διατηρήσει και να ενισχύσει την πολιτική κυριαρχία του.
Η ΝΔ επιτυγχάνει σχεδόν την απόλυτη πλειοψηφία εδρών (ίσχυσε η απλή αναλογική με 3% ως όριο εισόδου στη Βουλή). Το αποτέλεσμα είναι η κατάληξη μιας συνεχούς πορείας η οποία ξεκίνησε με την εκλογή του στην ηγεσία της ΝΔ το 2016. Από το 1974 δεν έχουν υπάρξει εκλογές στις οποίες η κυβέρνηση να έχει ενισχυθεί τόσο πολύ και η αντιπολίτευση να έχει αποδυναμωθεί τόσο σημαντικά», αναφέρει η ανάλυση.
Τονίζει δε ότι το αποτέλεσμα είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό αν ληφθούν υπόψη οι «προκλήσεις των τελευταίων τεσσάρων ετών: η πανδημία, το πολιτικό σκάνδαλο παρακολουθήσεων, οι οξείες τουρκικές προκλήσεις, η μεταναστευτική πίεση, πόλεμος στην Ουκρανία και οι οικονομικές συνέπειές του, το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών και τέλος ένα εκλογικό σύστημα που ευνοούσε τα μικρότερα κόμματα».
Οι λόγοι της εκλογικής επιτυχίας του Μητσοτάκη σύμφωνα με το Ίδρυμα Αντενάουερ, το οποίο πρόσκειται στο Χριστιανοδημοκρατικό Kόμμα της Γερμανίας (CDU), είναι οι εξής:
Ο πρώτος είναι τα αντικειμενικά καλά οικονομικά στοιχεία, συγκεκριμένα «η οικονομική ανάπτυξη 3-5% (πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ), η σημαντική αύξηση των επενδύσεων από το εξωτερικό, η επιστροφή στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές και μια σημαντική πτώση της ανεργίας. Παράλληλα, οι μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας και η ψηφιοποίηση του κράτους (χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η διαδικασία εμβολιασμού κατά την περίοδο της πανδημίας) ενίσχυσαν την κυβέρνηση».
O δεύτερος λόγος είναι η αποκατάσταση της φήμης της χώρας στο εξωτερικό. «Η εικόνα της Ελλάδας σήμερα δεν είναι αυτή που ήταν τη δεκαετία του 2010» σημειώνεται και αναφέρονται ως θετικά στοιχεία «η στάση της κυβέρνησης στο θέμα της Ουκρανίας, οι ορθολογικές και μετριοπαθείς απαντήσεις στις τουρκικές προκλήσεις και οι αντίστοιχες επενδύσεις για την ασφάλεια της χώρας και η εξαιρετική εκπροσώπηση στο εξωτερικό (π.χ. η επιρροή εντός του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και η ομιλία του Πρωθυπουργού ενώπιον του Κογκρέσου των ΗΠΑ)».
Τέλος, εκτιμά ότι ο τρίτος σημαντικός λόγος της εκλογικής επιτυχίας του Κ. Μητσοτάκη ήταν η έλλειψη ουσιαστικής αντιπολίτευσης από τον ΣΥΡΙΖΑ. «Κατά την τελευταία προεκλογική περίοδο, δεν υπήρξε δέσμη μέτρων ή προτάσεων από τον Σύριζα για το πως θέλουν να κυβερνήσουν και να διαμορφώσουν τη χώρα». Κατά το Ίδρυμα Αντενάουερ, ο ΣΥΡΙΖΑ αναλώθηκε σε μια εν μέρει σκληρή φρασεολογία κατά της κυβέρνησης και συμπεραίνει ότι «με αυτήν την έλλειψη εποικοδομητικής αντιπολίτευσης από τον ΣΥΡΙΖΑ συνδέεται η ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ ως αντιπολιτευτικής δύναμης».