Χιλιάδες πιστοί κατακλύζουν τους Ιερούς Ναούς, για να παρακολουθήσουν από κοντά με βαθιά συγκίνηση και κατάνυξη ένα – ένα τα δραματικά γεγονότα των Παθών του Ιησού Χριστού: τη σύλληψη, τη δίκη και την καταδίκη Του σε σταυρικό θάνατο πάνω στο Γολγοθά.
Γράφει ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος πρώην Γυμνασιάρχης
Το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων τελείται η Ακολουθία του Νυμφίου. Τότε ψάλλεται το γνωστό τροπάριο: «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός…» Ψάλλεται επίσης το Εξαποστειλάριο: «Τον Νυμφώνα Σου βλέπω, Σωτήρ μου κεκοσμημένον…»
Όλοι οι πιστοί ασπάζονται την εικόνα του Νυμφίου Χριστού.
Το εσπέρας της Μ. Τρίτης ψάλλεται το τροπάριο της Κασσιανής μέσα σε πλήθος πιστών, που συγκινούνται βαθύτατα, τόσο από το περιεχόμενο, όσο και από την εξαίσια βυζαντινή μελωδία του.
Τη Μεγάλη Τετάρτη τελείται ο Μυστικός Δείπνος, όπου ο Ιησούς Χριστός προαναγγέλλει στους Αποστόλους το θάνατό Του. Ο Ιησούς, από άκρα ταπείνωση, πλένει τα πόδια των μαθητών. Τη μέρα αυτή τελείται στην εκκλησία το μυστήριο του Ευχελαίου, όπου οι πιστοί σφραγίζονται με το αγιασμένο λάδι.
Πρωί – πρωί της Μ. Πέμπτης, οι νοικοκυρές στην Καισαρειά βάφουν τα κόκκινα αυγά και στολίζουν τις πασχαλινές «περδίκκες» με διάφορα σχέδια και χρώματα. Για να έχουν καλή επιτυχία στο βάψιμο των αυγών, τη Μ. Τετάρτη το βράδυ, κρεμούν έξω από το σπίτι ένα κόκκινο μαντήλι.
Το πρώτο βαμμένο αυγό το βάζουν στο εικονοστάσι του σπιτιού και είναι, όπως πιστεύουν, το αυγό της Παναγίας. Μ΄ αυτό «σταυρώνουν» οι μητέρες τα παιδιά τους, ώστε ν΄ αποφεύγουν τις αρρώστιες και άλλες κακοτοπιές.
Τα κόκκινα αυγά συμβολίζουν το αίμα του Χριστού, που χύθηκε πάνω στο Σταυρό του μαρτυρίου για τη σωτηρία του κόσμου και του ανθρώπου.
Το βράδυ της Μ. Πέμπτης τελείται στους Ιερούς Ναούς η ακολουθία των Παθών του Ιησού, όπως αυτά εξιστορούνται μέσα από τις αφηγήσεις των δώδεκα περικοπών των Ιερών Ευαγγελίων. Τότε ψάλλεται και το κατανυκτικό τροπάριο: «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου…». Οι πιστοί προσκυνούν με ιερό δέος την εικόνα του Εσταυρωμένου.
Τη Μεγάλη Παρασκευή το πρωί ψάλλεται η Ακολουθία της Αποκαθήλωσης. Το νεκρό σώμα του Ιησού κατεβαίνει από το Σταυρό και τοποθετείται πάνω στο κουβούκλιο, ενώ οι πιστοί, με ρίγη συγκίνησης, ασπάζονται το σεπτό σώμα και το ραίνουν με άφθονα λουλούδια. Κατόπιν περνούν κάτω από το κουβούκλιο του Επιταφίου «για να τους πιάσει η χάρη».
Το βράδυ της Μ. Παρασκευής τελείται εν πομπή και με πάνδημη συμμετοχή των πιστών το γραφικό έθιμο της περιφοράς του Επιταφίου. Πριν από την τελετή της περιφοράς ψάλλονται στην εκκλησία τα εγκώμια του Επιταφίου σε τρεις Στάσεις: «Η ζωή εν Τάφω κατετέθης, Χριστέ…», «άξιόν εστί μεγαλύνειν σε τον ζωοδότην…» και «αι γενεαί πάσαι ύμνον τη ταφή σου προσφέρουσι, Χριστέ μου…»
Κατά τη διάρκεια της Μ. Εβδομάδας οι πιστοί τηρούν αυστηρή νηστεία και κοινωνούν τη θεία μετάληψη. Οι νοικοκυρές ασπρίζουν τα σπίτια τους και κάμνουν τις σχετικές προετοιμασίες για το Πάσχα.
ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από το βιβλίο ΚΑΙΣΑΡΕΙΑ ΕΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Ζ.ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ τ. Γυμνασιάρχη