Στο Καταφύγι Κοζάνη, που με εξαιρετική επιμέλεια είχε προγραμματίσει κατά τον Δεκαπενταύγουστο ο Εξωραϊστικός Σύλλογος, είχε ενταχθεί και μνημόσυνο για τους νεκρούς της ιστορικής κωμόπολης στη διαδρομή της, προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης κ.κ. Παύλου, καθώς και ομιλία με θέμα την Ιστορία της Μακεδονίας από τη χαραυγή των αιώνων μέχρι σήμερα, με ομιλητή τον φιλόλογο – συγγραφέα Γιώργο Ράπτη, που κάλυψε με εμβρίθεια, αντικειμενικότητα και χωρίς ιστορικούς ακροβατισμούς «το πιο ηρωικό και πένθιμο οδοιπορικό» του Μακεδονικού ελληνισμού, με τη γένεση, το δοξαστικό, το δράμα, την ανάσταση και όλους τους πρωταγωνιστές των φάσεων, από τον Κάρανο και τον Περδίκα, μέχρι τον Φίλιππο και τον Αλέξανδρο, τους επιγόνους, την παρακμή με τον Περσέα στη μάχη της Πύδνας, τη Ρωμαϊκή και Βυζαντινή εποχή, με τον Όλυμπο «πρόμαχο» του Ελληνισμού με προστασία της υπόλοιπης Ελλάδας από τις καθόδους των ορδών των Ούννων, Βησιγότθων, Οστρογότθων, Βανδάλων, Σλάβων, Πετσενέγκων κ.λ.π. μέχρι την άλωση της Πόλης το 1453.
ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΗΜΙΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ
Όμως και κατά την εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ο Όλυμπος βίωσε καθεστώς ημιανεξαρτησίας, γιατί ποτέ δεν υποτάχθηκε. Από τα πρώτα χρόνια εμφανίστηκαν στις βουνοκορφές του Ολύμπου, των Πιερίων και του Βερμίου αδούλωτοι Θεσσαλομακεδόνες και υποχρέωσαν το Σουλτάνο να αναγνωρίσει αρματολίκια στην περιοχή, όπου διακρίθηκαν γενναίοι κλεφταρματωλοί καθόλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.
Χορεία αρματόρων ανέπνεε τη λευτεριά στην περιοχή μας (Λαζαίοι, Γ.Ολύμπιος, Γιάννης Φαρμάκης, Καρατάσιος, Γάτσος, Εμμ. Παππάς κ.λ.π.) και την πρόσφερε με το αίμα ως κτήμα όλων των Μακεδόνων, αυτοί και οι επίγονοί τους, στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες του 1821, 1878, 1904-1908, για να ζούμε σήμερα όλοι μας ελεύθεροι.
Ο ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ
Στην προμετωπίδα των αγωνιστών της Μακεδονίας με την ιδιαιτερότητα ότι πολέμησαν και εντός της χώρας και κυρίως στα Βαλκάνια, για να απελευθερωθούν όλες οι τουρκοκρατούμες χώρες της περιοχής σε υλοποίηση του οράματος του Ρήγα Φεραίου ήταν οι συντοπίτες μας Γεωργάκης Ολύμπιος και Γιάννης Φαρμάκης. Δυστυχώς ο ρόλος τους και η θυσία τους στη μακρινή Μονή του Σέκου, στα Καρπάθια όρη, δεν είναι ο αναμενόμενος, καθώς είναι οι ΠΡΩΤΟΙ επώνυμοι νεκροί της εθνεγερσίας. Είναι εξάλλου γνωστό ότι ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ήταν ο αρχηγός της Επανάστασης και ο Γεωργάκης Ολύμπιος αρχιστράτηγος του στρατού των Παραδουνάβιων χωρών, με σωματάρχη και πιστό φίλο το Γιάννη Φαρμάκη (από τη Βλάστη Κοζάνης).
Η ΔΙΚΑΙΩΣΗ
Τώρα που θα γιορταστούν τα 200 χρόνια από την εθνεγερσία του 1821 ίσως έλθει η στιγμή οι ακατάβλητοι αρμάτορες της Μακεδονίας να βρουν τη δικαίωση τους, καθώς στις Βαλκανικές χώρες είναι πασίγνωστη και αναγνωρισμένη επίσημα η δράση τους. ( Δυστυχώς η ιστορία της Ελλάδος πάσχει από το σύνδρομο του Νότου..)
Ο ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η ομιλία έκλεισε με τις περιπέτειες της Μακεδονίας στην εμπλοκή των Βαλκανικών πολέμων, με τη βουλιμία και τα αίσχη των Βουλγάρων, αίσχη που συνεχίστηκαν και στον Α’ και Β΄ Παγκοσμίους πολέμους, λόγω προκλητικής ανοχής σε Βούλγαρους και Σέρβους (του Τίτο) εκ μέρους των συμμάχων μας, καθώς και λαθών των πολιτικών μας, για να φτάσουμε εσχάτως στην προβληματική συμφωνία των Πρεσπών…