Πάνω από 180 πολίτες από όλη την Ευρώπη μαζεύτηκαν στην Αθήνα το τριήμερο 8-10/5/2023 στη «Συνάντηση για τις Ενεργειακές Κοινότητες», που διοργάνωσαν ο Κοινωνικός Συνεταιρισμός Electra Energy και το Rescoop.eu, προκειμένου να γίνει ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας, αλλά κυρίως να δηλωθεί ότι η ενέργεια πρέπει να περάσει στα χέρια των πολιτών και να μην είναι αποκλειστικό προνόμιο των εταιρειών.
Σε ένα πληθωρικό και ζωντανό τριήμερο συζητήθηκαν πολλά θέματα, μεταξύ των οποίων και τα εξής:
- Με ποιον τρόπο το νομοθετικό πλαίσιο, εθνικό και ευρωπαϊκό, θα ευνοεί την ενίσχυση των κοινοτήτων και όχι τον στραγγαλισμό τους.
- Ποιες είναι οι υφιστάμενες χρηματοδοτικές δυνατότητες και πώς θα πρέπει να εξειδικευτούν για να στηρίξουν την κατασκευή έργων από Ε. Κοιν και ειδικότερα έργων αυτοπαραγωγής.
- Ποιες είναι οι προωθούμενες αλλαγές στην αγορά ενέργειας, ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος των Ε. Κοιν σε αυτό το περιβάλλον και ειδικότερα πώς θα εξασφαλίζεται η δίκαιη ή και προνομιακή συμμετοχή των Ε. Κοιν στο νέο μοντέλο παραγωγής και εμπορίας ενέργειας.
- Ποιος ο ρόλος των Ε. Κοιν στις περιοχές μετάβασης, όπως η Δυτ. Μακεδονία. (Αναγνωρίστηκε για μια ακόμα φορά ότι οι Ε. Κοιν μπορούν αν συμβάλουν καθοριστικά στη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών σε όλη την Ευρώπη).
- Πώς εξελίσσονται οι νέες τεχνολογίες παραγωγής ΑΠΕ και εξοικονόμησης ενέργειας, και πώς μπορούν να αξιοποιηθούν από τις Ε. Κοιν ώστε να βελτιώσουν την ενεργειακή αποδοτικότητα και την κινητικότητα.
- Ποια είναι εκείνα τα εργαλεία για την καλύτερη εκπροσώπηση των δυο φύλων στα όργανα διοίκησης των Ε. Κοιν.
- Πώς θα γίνει η μεταφορά τεχνογνωσίας από χώρες με μεγάλη παράδοση στις Ενεργειακές Κοινότητες σε χώρες που τώρα προσπαθούν αναπτύξουν τον θεσμό.
- Τέλος, αναδείχθηκε η ανάγκη για καλύτερη και μεγαλύτερη εκπροσώπηση των Ε. Κοιν στα κέντρα λήψης των αποφάσεων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο μέσα από ομοσπονδίες και δίκτυα, υφιστάμενα ή εκκολαπτόμενα.
Στις εργασίες της συνάντησης συμμετείχε και ο γράφων ως εκπρόσωπος του Δικτύου Ενεργειακών Κοινοτήτων μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα Δυτ. Μακεδονίας «Όφελος».
Αυτές τις ημέρες που οι αντιδράσεις των κατοίκων της Καλαμιάς καταδεικνύουν τον προβληματικό και μη συμπεριληπτικό τρόπο με τον οποίο χωροθετούνται οι ΑΠΕ στην περιοχή μας, η «Συνάντηση για της Ενεργειακές Κοινότητες» δείχνει έναν εναλλακτικό, δημοκρατικό, ήπιο και κοινωνικά δίκαιο τρόπο για την ανάπτυξη τους.
Η κλιματική κρίση και οι επαγόμενες ολέθριες καταστροφές αναδεικνύουν με δραματικό τρόπο την ανάγκη να επιταχυνθεί η Ενεργειακή Μετάβαση, η οποία όμως εκτός από πράσινη οφείλει να είναι και κοινωνικά δίκαιη.
Ειδικότερα για τη Δυτ. Μακεδονία οι Ενεργειακές Κοινότητες αποτελούν το πιο σοβαρό εργαλείο για την ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στην Ενεργειακή Μετάβαση και στην αντιμετώπιση της Ενεργειακής Φτώχειας.
Τέλος, τους επόμενους μήνες σκοπεύουμε να ανοίξουμε εκ νέου τον διάλογο σχετικά με τις Ενεργειακές Κοινότητες στην περιοχή μας.
Λευτέρης Ιωαννίδης
11/5/2023