H πόλη μας και η περιοχή αποτέλεσαν για χρόνια την ενεργειακή καρδιά της χώρας. Ο λιγνίτης υπήρξε για τη Δυτική Μακεδονία ευλογία και η εκμετάλλευσή του έδωσε υπεραξία που ακόμα και σήμερα δεν έχει καταναλωθεί.
Η εξάντληση του ορυκτού πλούτου, που δεν γνωρίζουμε αν έχει συντελεστεί, έδωσε τη σειρά της σε νέες μορφές παραγωγής ενέργειας, πιο μοντέρνες, πιο καθαρές.
Ήρθαν τα φωτοβολταϊκά, οι ανεμογεννήτριες, πιθανά το υδρογόνο και όπως κάθε νέο «ξενίζουν» τις κοινωνίες, και προκαλούν αντιστάσεις στις παραδοχές τους.
Αυτή την κατάσταση περίπου βιώναμε και ακόμα και οι πιο προοδευτικοί είχαμε έναν προβληματισμό για την περίφημη πράσινη μετάβαση και κατά πόσο θα ευδοκιμήσει.
Ήρθε όμως ο πόλεμος στην Ουκρανία για να αλλάξει τα δεδομένα. Ήρθε για να μας δείξει ότι η ενέργεια είναι ένα αγαθό που πρέπει να εξασφαλίσουμε μόνοι μας και αφ' εαυτού , για να μην υποκύπτουμε σε κάθε εκβιασμό που θα μας οδηγήσει χρόνια πίσω.
Και έδειξε την αξία του λιγνίτη που για χρόνια μας φώτιζε και μας ζέσταινε, χωρίς να εξαρτάται από τις διεθνείς τιμές, τις διεθνείς συγκυρίες, τις διεθνείς ανακατατάξεις , τις διεθνείς αντιπαλότητες.
Ήρθε να μας δείξει ότι η «Πράσινη Μετάβαση» μπορεί να περιμένει. Αυτή τη στιγμή προέχει η επάρκεια σε ενέργεια, με επιτόπια παραγωγή φθηνής ενέργειας, και λιγνιτική παραγωγή με το λιγότερο περιβαλλοντικό κόστος.
Αν κάτι μας δίδαξε ο πόλεμος στην Ουκρανία πέρα από την τραγικότητα του γεγονότος και τις συνέπειές του σε Δύση και Ανατολή, και οι οποίες ήδη προκαλούν πόνο… είναι η ανάγκη αυτάρκειας στην ενέργεια. Έτσι καθίσταται και πάλι σημαντικός ο τόπος μας, η Κοζάνη, η Δυτική Μακεδονία, ως χώρος που μπορεί να παράγει και να διασφαλίζει την ενεργειακή επάρκεια της Ελλάδας. Το κατάφερε για 50 και πλέον χρόνια επιτυχώς. Κάποια στιγμή ο λιγνίτης θεωρήθηκε υπερβολικά βλαπτικός, φορολογήθηκε αγρίως και περιέπεσε σε ανυποληψία. Και πριν λίγα χρόνια, δώσαμε την υπόσχεση να τον καταργήσουμε, πριν εξασφαλίσουμε με τι δικό μας θα τον αντικαταστήσουμε.
Και δεθήκαμε ενεργειακά στο άρμα της Ευρώπης που μας οδήγησε στην αγκαλιά του Πούτιν με τις γνωστές σήμερα συνέπειες.
Τι αξία έχουν όλα αυτά και τα θυμόμαστε; Είναι το ηθικό δίδαγμα που ο λαός το περιγράφει παραστατικά με το «μοναχός σου χόρευε κι όσο θέλεις πήδα». Εδώ βρισκόμαστε σήμερα και πάλι ο τόπος μας πρέπει να βρεθεί πρωταγωνιστής.
Αύριο θα είναι εδώ ο Πρωθυπουργός, σε μια από τις πιο σημαντικές στιγμές αυτού του τόπου. Στα εγκαίνια μιας μονάδας των ΕΛΠΕ που θα γίνει στην περιοχή Μπεκρεβενίκο Μικρή Πέτρα στην Κοινότητα Λιβερών, που θα δώσει ένα μέρος της ενέργειας που τόσο ανάγκη έχει η χώρα μας. Είναι η πρώτη που εγκαινιάζεται, θα ακολουθήσουν κι άλλες.
Το Φ/Π στην Κοζάνη είναι το μεγαλύτερο ενιαίο έργο ΑΠΕ που έχει υλοποιηθεί μέχρι σήμερα στην Ελλάδα και ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα Φωτοβολταϊκών στην Ευρώπη, ενώ θα συμβάλει καθοριστικά στον στόχο του ομίλου για μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος κατά 50%, έως το 2030.
Το έργο της Κοζάνης περιλαμβάνει 18 φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις που αναπτύχθηκαν σε μια έκταση 4.400 στρεμμάτων.
Υπολογίζεται ότι θα παράγει ενέργεια 350 GWh ετησίως, ικανή να εξασφαλίσει την παροχή καθαρής ενέργειας μηδενικών εκπομπών για τουλάχιστον 75.000 νοικοκυριά, με ετήσιο όφελος σε επίπεδο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα 320.000 τόνων, που αντιστοιχεί σε 1,1 εκατ. στρέμματα δάσους.
Με την υλοποίηση του έργου, επισπεύδεται η υλοποίηση του μεσοπρόθεσμου στρατηγικού στόχου που έχει θέσει η διοίκηση του ομίλου ΕΛΠΕ για 600 MW εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ μέχρι το 2025 και βελτίωση του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος κατά 50% έως το 2030.
Όμως όσο σημαντικές κι αν είναι οι παραγωγικές μονάδες ενέργειας δεν θα λύσουν συνολικά το πρόβλημα. Το οποίο λέγεται ότι θα λυθεί με την αξιοποίηση του φυσικού αερίου που βρίσκεται εν υπνώσει σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και απαιτεί μία 10ετία με τα σημερινά πιεστικά δεδομένα να αξιοποιηθεί.
Μέχρι τότε στο plan B΄ της χώρας βρίσκεται και η αξιοποίηση του λιγνίτη που έχει απομείνει στις αυλές της Κοζάνης και της Φλώρινας.
Στο φουλ λοιπόν οι μηχανές για το λιγνίτη και όσα είπαμε για τα ορυκτά καύσιμα ήταν πριν από τον πόλεμο της Ουκρανίας και δεν πιάνονται.
Όχι απαξίωση στα εργοστάσια μας. Με προστασία του περιβάλλοντος, με φίλτρα τελευταίας τεχνολογίας. Και όσο γίνεται να απεξαρτηθούμε από εισαγόμενα καύσιμα. Γιατί δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει αύριο. Και πια ιδέα θα κατέβει στο κεφάλι κάποιου άλλου θερμοκέφαλου που βρίσκεται κοντά μας.
Όμως η Δυτική Μακεδονία έχει μία ακόμη υποχρέωση και αυτό αφορά και το Πανεπιστήμιό της που κάνει βήματα σύγκλισης προς την κοινωνία. Να ερευνήσει και να διασφαλίσει την αποθήκευση της παραγόμενης ενέργειας που είναι ένα από τα ζητούμενα στη σημερινή εποχή. Αυτό μαζί με τα δίκτυα μεταφοράς, της ΔΕΗ θα διατηρήσει θέσεις εργασίας, και θα δώσει επιπλέον δυναμική σε επιπλέον οικονομικούς τομείς.
Μ. Κορομήλη