Η διάσκεψη του Σαν Ρέμο
Δύο μήνες αργότερα οι αρχηγοί των κυβερνήσεων της Αγγλίας της Γαλλίας και της Ιταλίας συνήλθαν σε διάσκεψη στο Σαν Ρέμο της Ιταλικής Ριβιέρας. Η διάσκεψη αυτή κράτησε μόνο μια εβδομάδα. Εν τω μεταξύ είχαν μεσολαβήσει αρκετά γεγονότα που διεύρυνε το χάσμα που χώριζε τους τρεις συμμάχους. Οι Γάλλοι αυθαίρετα και χωρίς να ενημερώσουν κανέναν είχαν καταλάβει Γερμανικές περιοχές, για να εκβιάσουν την εκκένωση του Ρούρ από τους Γερμανούς. Ο Ιταλός Πρωθυπουργός απαιτούσε να επανασυνδεθούν οι εμπορικές σχέσεις της Ιταλίας με την Κομμουνιστική Ρωσία, πράγμα που προϋπέθετε την αναγνώριση του νέου καθεστώτος. Και οι δύο πέτυχαν των σκοπών τους. Και όπως ήταν φυσικό έγιναν δεκτές και οι προτάσεις του Άγγλου Πρωθυπουργού. Αυτός ζήτησε καθεστώς πενταετούς ελληνικής κυριαρχίας στη Σμύρνη υπό την ψιλή κυριαρχία του σουλτάνου με δημιουργία τοπικής βουλής και ενδεχόμενο δημοψήφισμα.
Του Κων/νου Τζέκη
Η Τουρκική κυβέρνηση αντέδρασε, αλλά προ του κινδύνου να χάσει την Κωνσταντινούπολη, συμφώνησε.
Όταν πάρθηκε απόφαση στον Σαν Ρέμο περί πενταετούς ελληνικής κυριαρχίας στη Σμύρνη, ο στρατάρχης Φός παρέθεσε τις δυσχέρειες της επιχείρησης. Τη συζήτηση προκάλεσε ο Ιταλός Πρωθυπουργός γιατί ο Φός για να επιβάλει τη Συνθήκη στους Τούρκους, ζήτησε 27 μεραρχίες, περίπου 400.000 άνδρες συνολικά. Όταν ρωτήθηκε ο Βενιζέλος τι διέθετε η Ελλάδα, απάντησε ότι διέθετε 6 μεραρχίες στη Σμύρνη, τρεις στην Ανατολική Μακεδονία και μια στην Ήπειρο. Επιπλέον μπορούσε να καταστήσει ετοιμοπόλεμες άλλες τέσσερις μεραρχίες. Φυσικά οι δυνάμεις αυτές απείχαν πολύ των 27 μεραρχιών και κανένας σύμμαχος δεν ήταν διατεθειμένος να ενισχύσει την Ελλάδα.
Ο στρατάρχης Ουίλσον γράφει σχετικά στο ημερολόγιό του της 6/19 Μαρτίου 1920: Ο Ουϊνστον ( Τσόρτσιλ) και εγώ επεράσαμεν μίαν ώραν με τον Βενιζέλον σήμερον το απόγευμα. Του κατεστήσαμεν σαφές ότι ούτε εις άνδρας, ούτε εις χρήματα, ούτε εις την Θράκην, ούτε εις την Σμύρνην θα εβοηθούσαμεν τους Έλληνας, διότι είχομεν ήδη αναλάβει περισσοτέρας υποχρεώσεις από όσας θα ηδύνατο να επιτελέσει ο μικρός στρατός μας. Του είπα ότι θα καταστρέψει την χώραν του , ότι θα ευρίσκετο επί έτη εις πόλεμον με την Τουρκίαν και την Βουλγαρίαν και ότι η αποστράγγισις εις άνδρας και χρήματα θα ήτο υπέρ το δέον μεγάλη δια την Ελλάδα. Μου είπεν ότι δεν συμφωνεί ούτε εις μιαν λέξιν από όσα είπα.
Κατά το τέλος Φεβρουαρίου ο Βενιζέλος ρωτούσε τον Παρασκευόπουλο αν θα μπορούσε η Ελλάδα να καταφέρει ισχυρό πλήγμα κατά του εχθρού, αν τους παρείχετο εξουσιοδότηση. Ο Παρασκευόπουλος απάντησε ότι και να μην ήταν το πλήγμα ισχυρό θα λειτουργούσε σε βάρος του ηθικού των Τούρκων. άλλωστε προσέθεσε ότι θα μπορούσε να συλλάβει μεγάλη δύναμη αιχμαλώτων και να κατάσχει πολεμοφόδια, οπότε η αναπλήρωσή τους θα ήταν προβληματική.
Τον Μάρτιο παρασχέθηκε εξουσιοδότηση της επιθέσεως των Ελληνικών δυνάμεων εφ όσον θα είχαν δεχθεί επίθεση από τους Τούρκους και η εξουσιοδότηση να εξέλθουν των συνόρων και πλέον των τριών χιλιομέτρων, αλλά να επανέλθουν στις θέσεις τους, μετά την εκπλήρωση της αποστολής τους.
Η Εγκαθίδρυση κυβερνήσεως στην Άγκυρα.
Κατά το παραπάνω διάστημα, η διακήρυξη του Συνεδρίου της Ερζερούμ γνωστή ως Εθνικό Συμβόλαιο διαβιβάσθηκε προς τους πιστούς του Κεμάλ, ο δε Κεμάλ με τηλεγράφημά του προς τον Πρωθυπουργό της Τουρκίας Νταμάτ Φερίντ καυτηρίαζε την αδράνεια της Τουρκίας και καλούσε την κυβέρνηση να στείλει αντιπροσώπους στη Σεβάστεια, όπου να συνέρχονταν η Εθνοσυνέλευση, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Ερζερούμ.
Τον Αύγουστο του 1919 η « Αντιπροσωπευτική Επιτροπή» ήλθε στη Σεβάστεια και άρχισε τις εργασίες που διήρκεσαν μια εβδομάδα. Η προσωπικότητα του Κεμάλ επιβλήθηκε αμέσως .Οι αποφάσεις όμως αυτές που διαχώριζαν τη νέα Τουρκία από την Οθωμανική αυτοκρατορία δεν μπορούσαν να γίνουν δεκτές από την σουλτανική κυβέρνηση.
Αυτή διέταξε τον Γαλίπ Αλή κυβερνήτη της περιοχής να εξοπλίσει Κούρδους και να συλλάβει τον Κεμάλ και τα μέλη του Συμβουλίου. Ο Κεμάλ όμως με δύο συντάγματα πεζικού διέλυσε το στρατό των Κούρδων και πλέον με τα μέλη του Συμβουλίου ίδρυσε προσωρινή κυβέρνηση. Τοιουτοτρόπως η Τουρκία είχε δύο Κυβερνήσεις τη Σουλτανική και την προσωρινή. Εν των μεταξύ η νέα κυβέρνηση του Αλή Ρεζά της Κωνσταντινούπολης, εξήγγειλε εκλογές. Αναμένοντας τις εκλογές η εθνοσυνέλευση της Σεβάστειας εγκαταστάθηκε στην Άγκυρα τον Δεκέμβριο του 1919. Οι εθνικιστές στις εκλογές θριάμβευσαν. Το Εθνικιστικό Συμβούλιο μετά το θρίαμβο των εκλογών μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έτσι έχουμε δύο κυβερνήσεις. Η Σουλτανική κυβέρνηση διόριζε στρατιωτικούς διοικητές τους οποίους έπαυε ο Κεμάλ. Εξεγέρσεις που οργάνωνε η νόμιμη κυβέρνηση κατά του Κεμάλ, με σπουδαιότερη αυτή του Ανζαβούρ Κιρκασίων τον Σεπτέμβριο 1919 καταστέλλονταν.
Μετά την καταστολή των εξεγέρσεων οι Κεμαλικοί άρχισαν να συγκεντρώνουν στρατό στη Μαγνησία, γεγονός που θορύβησε τις Ελληνικές δυνάμεις, αλλά και τους συμμάχους. Η αδράνεια όμως των δυνάμεων κατοχής αναθάρρησε τους Τούρκους οι οποίοι αρνούνταν να συμμορφωθούν προς τις εντολές των στρατιωτικών διοικητών των δυνάμεων αυτών.
Επιθέσεις κατά των Γάλλων στην Κιλικία και τη Συρία και η ανυπακοή προς τους Άγγλους, ανάγκασε την Αγγλία να συλλάβει στην Κωνσταντινούπολη τον Πρόεδρο της Σουλτανικής Κυβέρνησης καθώς και 150 πολιτικούς που τους μετέφεραν στη Μάλτα. Διάταγμα που εκδόθηκε κήρυσσε τον Κεμάλ και τους συνεργάτες του προδότες και τους καταδίκαζε σε θάνατο. Ταυτόχρονα συγκροτήθηκε στρατός προς καταστολή της εξέγερσης του Κεμάλ, ενώ οι μουλάδες κήρυξαν ιερό πόλεμο κατά των επαναστατών της Άγκυρας. Το κίνημα του Κεμάλ κινδύνεψε σοβαρά, αλλά τελικώς διασώθηκε λόγω της διαφορετικής πολιτικής που εφάρμοζε ο καθένας από τις μεγάλες δυνάμεις για ίδιο όφελος φυσικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο αυτή οι Αρμένιοι προσπάθησαν να καταλάβουν τις επαρχίες που τους είχαν υποσχεθεί οι σύμμαχοι και οι Κούρδοι επαναστάτησαν το Ντιαρμπακίρ
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ