Οι ανησυχίες για την έλευση της κακοκαιρίας στην Ευρώπη δεν κράτησαν πολύ, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την αγορά φυσικού αερίου. Οι γεμάτες αποθήκες και η επιστροφή των πιο ήπιων καιρικών συνθηκών εκτονώνουν τους φόβους για τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης στην ήπειρο, ρίχνοντας και πάλι τις τιμές.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης αναφοράς στην αγορά του Λονδίνου (TTF) υποχώρησαν έως και 4,8% στα 55 ευρώ ανά μεγαβατώρα, και οι αναλυτές εκτιμούν ότι η πτωτική πορεία στις τιμές θα συνεχιστεί και τις επόμενες ημέρες. Το συμβόλαιο έχει χάσει περίπου 31% μέχρι στιγμής από την αρχή του έτους, ενώ το αντίστοιχο του Ηνωμένου Βασιλείου μειώθηκε κατά 0,7%.
Ο παράγοντας «καλοκαιρία»
Η ζήτηση αναμένεται να αμβλυνθεί εκ νέου τις επόμενες ημέρες, με τις θερμοκρασίες να προβλέπεται να ανακάμψουν. Υπάρχουν επίσης προσδοκίες για περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο, καθώς ένας βασικός εξαγωγικός τερματικός σταθμός στις ΗΠΑ λαμβάνει μέτρα για επανεκκίνηση.
Οι ισχυρές εισαγωγές LNG και οι γεμάτες αποθήκες φυσικού αερίου – που είναι πολύ πάνω από το κανονικό χάρη στη μειωμένη κατανάλωση και έναν σχετικά ήπιο χειμώνα – έχουν μειώσει σημαντικά τις τιμές των καυσίμων τις τελευταίες εβδομάδες.
Οι μετεωρολογικές προβλέψεις δείχνουν ότι οι θερμοκρασίες θα αυξηθούν τις επόμενες ημέρες στις μεγαλύτερες χώρες που καταναλώνουν φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Ήπιες θερμοκρασίες έρχονται την επόμενη εβδομάδα στη βορειοδυτική Ευρώπη μετά το τρέχον κρύο. Και σύμφωνα με τις προβλέψεις ο θερμότερος καιρός θα παραμείνει τουλάχιστον μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου.
Τα αποθέματα
Επιπλέον, τα αποθέματα φυσικού αερίου της ΕΕ εξακολουθούν να είναι ασυνήθιστα υψηλά για αυτήν την περίοδο του έτους – στο 77% σε ολόκληρη την ΕΕ και πολύ πάνω από τον μέσο όρο της πενταετίας για τη χειμερινή περίοδο θέρμανσης. Οι υψηλοί όγκοι φυσικού αερίου στην αποθήκευση και η συνεχής εισροή φορτίων LNG αμβλύνουν τις ανησυχίες για τον εφοδιασμό, καθώς έχει σταματήσει το μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών αερίου μέσω του ρωσικού αγωγού.
«Μπορούμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι», τονίζουν αναλυτές της Deutsche Bank αναφερόμενοι στην ενεργειακή κρίση. «Η αποθήκευση φυσικού αερίου ανέβηκε και οι τιμές του φυσικού αερίου μειώθηκαν. Ο πληθωρισμός μειώνεται και η αβεβαιότητα μειώνεται επίσης», προσθέτουν.
Οι επιχειρηματικές προοπτικές για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, τη Γερμανία, είναι σαφώς πιο θετικές καθώς η ύφεση που πολλοί φοβόντουσαν φαίνεται όλο και λιγότερο πιθανή, σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Ifo. «Ο πιο σημαντικός κίνδυνος για τη γερμανική οικονομία ήταν ένα σενάριο περιορισμού του φυσικού αερίου», δήλωσε ο πρόεδρος του Ifo, Κλέμενς Φιούστ, στην τηλεόραση του Bloomberg την Τετάρτη. «Αυτός ο κίνδυνος είναι εκτός τραπεζιού τώρα».
Επίσης, οι προμήθειες μέσω αγωγών από τη Νορβηγία αυξάνονται μετά από μια μείωση που σχετίστηκε με έργα συντήρησης , ενισχύοντας επίσης το πτωτικό κλίμα, αν και έχουν προγραμματιστεί περισσότερες εργασίες στις εγκαταστάσεις της χώρας αυτόν τον μήνα.
Παρόλα αυτά, οι traders παραμένουν επικεντρωμένοι στην αβεβαιότητα σχετικά με τη ζήτηση στην Κίνα. Η οικονομική ανάκαμψη της χώρας θα μπορούσε να κρατήσει σφιχτή την αγορά φέτος, δήλωσε την Τετάρτη η Meg O'Neill, διευθύνων σύμβουλος της Woodside Energy Group Ltd., του μεγαλύτερου εξαγωγέα της Αυστραλίας.
Ενώ παραμένουν οι κίνδυνοι, οι τιμές στην Ευρώπη αναμένεται να διατηρηθούν εντός του εύρους από 50 έως 100 ευρώ φέτος, σύμφωνα με την Deutsche Bank. Πρόκειται για μια απότομη πτώση από τις κορυφές του περασμένου έτους, αν και εξακολουθεί να είναι υψηλότερη από τους ιστορικούς μέσους όρους.
Το τεράστιο κόστος
Ωστόσο, για να καταλήξουμε στη σημερινή εικόνα , το κόστος για τις ευρωπαϊκές χώρες ήταν τεράστιο: οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ξοδέψει σχεδόν 1 τρισεκατομμύριο ευρώ επιδοτώντας τον ενεργειακό εφοδιασμό.
Επίσης, παρόλα αυτά, τόσο οι τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας χονδρικής όσο και λιανικής παραμένουν πολύ πάνω από τα προ της κρίσης επίπεδα.
Οι λιανικοί λογαριασμοί ενέργειας δεν θα μειωθούν μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του έτους και δεν υπάρχει ακόμα κάποια ένδειξη ότι θα επιστρέψουμε σύντομα στις τιμές πριν από το 2022.
Για παράδειγμα, η Cornwall Insight, μια εταιρεία συμβούλων, προβλέπει ότι ο ετήσιος λογαριασμός φυσικού αερίου και ρεύματος για τη μέση οικογένεια του Ηνωμένου Βασιλείου θα διαμορφωθεί περίπου στις 2.800 στερλίνες το δεύτερο εξάμηνο του 2023, ενώ την τετραετία μέχρι το 2021 πλήρωναν λιγότερες από 1.500 στερλίνες.
Πώς περάσαμε από την κρίση στην ηρεμία
Πώς όμως πέρασε η Ευρώπη από την απόλυτη κρίση στη σχετική ηρεμία μέσα σε μόλις έξι μήνες; Πρώτον, η περιοχή στάθηκε πολύ τυχερή [δεν υπάρχει καλύτερη λέξη] με τον καιρό.
Οι ανοιξιάτικες θερμοκρασίες την παραμονή της Πρωτοχρονιάς έγιναν δεκτές με ενθουσιασμό για όλους όσοι ανησυχούν για τον λογαριασμό του ρεύματος, ωστόσο δεν είναι και τόσο καλά νέα για όσους ανησυχούν για το περιβάλλον.
Από τις 19 Δεκεμβρίου έως τις 16 Ιανουαρίου, η βασική περιοχή κατανάλωσης αερίου της Βορειοδυτικής Ευρώπης γνώρισε 29 συνεχόμενες ημέρες θερμοκρασιών πάνω από το κανονικό. Αυτό προστέθηκε στις 37 συνεχόμενες ημέρες με ζεστό καιρό από τα μέσα Οκτωβρίου έως τα μέσα Νοεμβρίου. Λαμβάνοντας υπόψη τις βαθμοημέρες θέρμανσης (HDD) – ένα μέτρο της ενεργειακής ζήτησης σε σύγκριση με τις μέσες τοπικές θερμοκρασίες – ο χειμώνας ήταν μέχρι στιγμής περίπου 12% θερμότερος από τον μέσο όρο των 30 ετών. Όσον αφορά την κατανάλωση φυσικού αερίου, αυτό κάνει τεράστια διαφορά.
Οι γεμάτες αποθήκες
Με την απότομη πτώση στη ζήτηση η Ευρώπη δεν έχει εξαντλήσει το απόθεμα αερίου της τόσο γρήγορα όσο αναμενόταν. Επί του παρόντος, οι δεξαμενές αποθήκευσης είναι γεμάτες κατά 77%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο πενταετίας για τα μέσα Ιανουαρίου που ήταν στο 62%. Ακόμη και μια επανάληψη του χειμώνα του 2013-14 – όταν η Ευρώπη απέσυρε σημαντικά αποθέματα στο δεύτερο μισό της σεζόν – θα μείωνε τα ευρωπαϊκά επίπεδα μόνο σε περίπου 45% μέχρι τις αρχές Απριλίου. Αυτό είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της πενταετίας του 33%.
Με περισσότερο φυσικό αέριο στα αποθέματα τώρα, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και οι κυβερνήσεις θα χρειαστεί να αγοράσουν λιγότερο την άνοιξη και το καλοκαίρι για να προετοιμαστούν για τη σεζόν 2023-24. Όσο νωρίτερα τελειώνει ο σημερινός χειμώνας, τόσο πιο αργά ξεκινά ο επόμενος. Ακόμη και μια επανάληψη του χειμώνα του 2013-14 – όταν η Ευρώπη απέσυρε σημαντικά αποθέματα στο δεύτερο μισό της σεζόν – θα μείωνε τα ευρωπαϊκά επίπεδα μόνο σε περίπου 45% μέχρι τις αρχές Απριλίου. Αυτό είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της πενταετίας του 33% — και κάθε όριο πανικού. Με περισσότερο φυσικό αέριο στα αποθέματα τώρα, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και οι κυβερνήσεις θα χρειαστεί να αγοράσουν λιγότερο την άνοιξη και το καλοκαίρι για να προετοιμαστούν για τη σεζόν 2023-24. Όσο νωρίτερα τελειώνει ο σημερινός χειμώνας, τόσο πιο αργά ξεκινά ο επόμενος.
«Παράλογη» αύξηση των αποθεμάτων
Στην πραγματικότητα, ο χειμώνας ήταν τόσο ήπιος που υπήρξε μια παράλογη αύξηση στην αποθήκευση φυσικού αερίου, επισημαίνει χαρακτηριστικά ο John Kemp του Reuters, τονίζοντας ότι υπάρχει ένας ακόμα παράγοντας που οδήγησε σε αυτήν την «παράλογη αύξηση»: η μείωση της κατανάλωσης βιομηχανικού αερίου. Και ο μόνος τρόπος με τον οποίο οι βιομηχανικοί καταναλωτές μπορούν να μειώσουν την κατανάλωση είναι να συρρικνώσουν τις δραστηριότητές τους.
Όπως επισημαίνει το Oilprice.com, αυτή είναι η «σκοτεινή πλευρά» τα καλών νέων που φέρνει η καλοκαιρία, τονίζοντας επίσης ότι μερίδα των αναλυτών φαίνεται να αγνοεί το γεγονός ότι η μείωση κατά 20,1% στην κατανάλωση φυσικού αερίου σε ολόκληρο το μπλοκ προκλήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τις υπέρογκες τιμές του φυσικού αερίου που επιβάρυναν την κατανάλωση.
Βουτιά σε ακόμα υψηλά επίπεδα
Υπάρχει επίσης και το γεγονός ότι, παρόλο που οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν μειωθεί από τις κορυφές του περασμένου καλοκαιριού, δεν πλησιάζουν καθόλου εκεί που ήταν το 2019. Όπως σημείωσε το Politico σε πρόσφατο άρθρο σχετικά με τη ζήτηση και τις τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη, κοντά στα 70 ευρώ ανά μεγαβατώρα, οι ευρωπαϊκές τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου ήταν περίπου πενταπλάσιες από ό,τι ήταν το 2019.
Και προσθέτει το oilprice.com ότι το πρόβλημα για το οποίο δεν θέλουν να μιλήσουν οι ευρωπαίοι πολιτικοί είναι ότι όσο η ΕΕ βασίζεται στο LNG, αυτές οι τιμές δεν πρόκειται να μειωθούν πολύ για τον πολύ απλό λόγο ότι το LNG δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι τόσο φθηνό όσο το φυσικό αέριο του αγωγού.
Ο άλλος λόγος είναι ότι οι παραδόσεις αερίου μέσω των ρωσικών αγωγών δεν επιστρέφουν σύντομα, ούτε κατά μήκος του Nord Stream 1, και αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να βασίζεται στο LNG τόσο από επιλογή όσο και από ανάγκη .
Οι ανησυχίες για το καλοκαίρι
Επίσης, καθώς οι τιμές χονδρικής στην αγορά TTF πέφτουν, τόσο θα πέφτουν οι τιμές λιανικής όταν καλύψουν τις τιμές χονδρικής – οι λιανικοί προμηθευτές ενέργειας αγοράζουν το αέριό τους στη χονδρική αγορά μήνες νωρίτερα – και ο χειμώνας μπορεί να συνεχιστεί ήπιος. Αλλά αυτό πιθανότατα θα σήμαινε επίσης ένα ξηρό, ζεστό καλοκαίρι. Και αυτό θα αύξανε τη ζήτηση ενέργειας για σκοπούς ψύξης.
Αν και είναι απίθανο να υπερβεί την παραδοσιακή χειμερινή ζήτηση, αυτή η πιθανή νέα καλοκαιρινή ζήτηση ενέργειας θα μπορούσε να καταστήσει το έργο των ευρωπαϊκών χωρών που σπεύδουν να ξαναγεμίσουν τις αποθήκες αερίου τους λίγο πιο δύσκολο, ακόμη και με αέριο που έχει αποθηκευτεί από την προηγούμενη περίοδο θέρμανσης.
Πηγή: ΟΤ
