Στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Δικαιωμάτων του Καταναλωτή (15 Μαρτίου), όπως αυτή καθιερώθηκε με απόφαση του ΟΗΕ το 1983, το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτή Δυτικής Μακεδονίας τονίζει την σημασία συμμετοχής του Καταναλωτή σε καταναλωτικές ενώσεις, για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των νέων φαινομένων και πρακτικών που μετέρχεται η σύγχρονη οικονομία. Μέσω της συμμετοχής μας ως ενεργοί καταναλωτές σε μία καταναλωτική ένωση είμαστε πιο ενημερωμένοι για τα δικαιώματα μας, ενημερωμένοι σχετικά με το ποιες πρακτικές είναι αθέμιτες και καταχρηστικές και τελικώς γινόμαστε πιο δυνατοί ως καταναλωτές αλλά και σωστοί στην συμπεριφορά μας έναντι των αντισυμ-βαλλομένων μας, της οικονομίας αλλά και του πορτοφολιού μας.
Τα βασικά καταναλωτικά δικαιώματα μας, που υπηρετεί το καταναλωτικό κίνημα και έχει ως σκοπό είναι:
– Ικανοποίηση των βασικών αναγκών.
– Δικαίωμα στην υγεία και στην ασφάλεια. Το δικαίωμα προστασίας από την κυκλοφορία προϊόντος και την παροχή υπηρεσιών, που είναι επικίνδυνα για την υγεία και τη ζωή.
– Δικαίωμα στην ελεύθερη και αβίαστη επιλογή.
– Δικαίωμα στην πληροφόρηση: Το δικαίωμα προστασίας κατά της παραπλανητικής διαφήμισης, καθώς και το δικαίωμα πρόσβασης σε πληροφορίες που είναι αναγκαίες για μια σωστή επιλογή.
Με γνώμονα, όλα τα παραπάνω, ο καταναλωτής πρέπει να ενημερώνεται συνεχώς και να επαγρυπνά ακολουθώντας τις ταχύτατες οικονομικές αλλαγές, τους νέους τρόπους διαφήμισης, την ψηφιακή εποχή, τις συναλλαγές μέσω διαδικτύου με την χρήση νέων μέσων (e-banking, phone-banking κλπ) για να δύναται να αντιμετωπίσει εξελικτικά και διαφοροποιημένα τις νέες ανάγκες που απαιτεί η νέα εποχή.
Η συμμετοχή μας σε μία καταναλωτική ένωση δεν έχει αποκλειστικό σκοπό, την αντιμετώπιση μίας αθέμιτης, στρεβλής πρακτικής, που τυχόν μας συνέβη προσωπικά, αυτό που κυρίως μας δίνει δύναμη είναι: η ενημέρωση μας για τα δικαιώματα μας, σε προληπτικό επίπεδο, ακριβώς για να αποφύγουμε τις εις βάρος μας παραπλανητικές και καταχρηστικές πρακτικές, που κάποιες φορές δεν γνωρίζουμε καν, ότι λαμβάνουν χώρα εις βάρος μας καθώς και η παρακολούθηση της επικαιρότητας, για τυχόν ακολουθούμενες πρακτικές αισχροκέρδειας από εμπόρους, ώστε να πετύχουμε με συνειδητοποιημένη καταναλωτική συμπεριφορά, να τις απομονώσουμε και να πλαισιώσουμε άλλες πρακτικές από εμπόρους, που σέβονται τα δικαιώματα μας. Τέλος, η συμμετοχή μας σε μία καταναλωτική ένωση, καταφέρνει τη μαζική και δυναμική αντίδραση στην διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας, ως καταναλωτών, σε νομοσχέδια που μας θίγουν ή που μας κατοχυρώνουν.
Με την ενεργή συμμετοχή μας λοιπόν στις ενώσεις, καταφέρνουμε με ομαδική συνεργασία, συλλογικά, να διαμορφώσουμε πολιτικές και να διεκδικήσουμε ένα καλύτερο μέλλον σε μία καθημερινότητα, που δύσκολα μπορεί, να παρακολουθήσει κάποιος, ως μονάδα.
Επίσης, η ψηφιακή εποχή απαιτεί, να επαγρυπνούμε συνεχώς μιας και η τεχνολογία έχει μπει στην ζωή μας. Οι απάτες στα κοινωνικά δίκτυα πληθαίνουν κι όσοι χρησιμοποιούμε αυτά, για την ενημέρωση μας, την επικοινωνία μας, τις αγορές μας, οφείλουμε να είμαστε ενημερωμένοι για τους κινδύνους και τον τρόπο αντιμετώπισης τους, ώστε να είμαστε σε θέση κατ' αρχήν να αντιληφθούμε μία απάτη και εν συνεχεία να την αποκρούουμε.
Μία χρήσιμη συμβουλή σε γενικό επίπεδο χρήσης των κοινωνικών δικτύων είναι να επαληθεύουμε, πάντοτε, το λογαριασμό και την ταυτότητα του προσώπου ή της εταιρείας, που είμαστε σε επαφή, πριν απαντήσουμε, σε κάποιο μήνυμα, πριν αγοράσουμε κάτι, πριν συμβληθούμε με αυτόν, οφείλουμε να ελέγχουμε προσεκτικά, τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του αποστολέα, ή το URL, να επικοινωνούμε απευθείας με το πρόσωπο ή την εταιρεία ή ψάχνουμε την ιστοσελίδα τους, για να επιβεβαιώσουμε ότι είναι, πραγματικά, αυτοί που ισχυρίζονται ότι είναι. Κατά την χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μας προσέχουμε τα εισερχόμενα μηνύματα και κατατάσσουμε, όσα έχουν ύποπτη ή άγνωστη προέλευση στα ανεπιθύμητα, για να μην μπορούν, να μας ενοχλούν και να μας βομβαρδίζουν με παραπλανητικές διαφημίσεις, αποτρέποντας ταυτόχρονα την μετάδοση ιών μέσω αυτών στις συσκευές τεχνολογίας, που χρησιμοποιούμε (κινητά, υπολογιστές κλπ).
Επίσης, το φαινόμενο της ακρίβειας που πλήττει όλη την Ευρώπη, λόγω των δραματικών αυξήσεων τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου, συμπαρασύρει την αύξηση τιμών σε βασικά προϊόντα και υπηρεσίες, δημιουργώντας έτσι νέα δεδομένα για τους καταναλωτές, που ερχόμαστε αντιμέτωποι με μία νέα πραγματικότητα, αποδιδόμενη σήμερα στην ενεργειακή κρίση, που ακολουθεί την προηγούμενη υγειονομική παγκόσμια κρίση από την πανδημία του COVID-19 και την προηγούμενη οικονομική κρίση στην χώρα μας, που δεν άφησε κανέναν ανεπηρέαστο. Τα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των αυξήσεων είναι δυστυχώς ανεπαρκή, για να καταφέρουν, να αναχαιτίσουν αποτελεσματικά τις συνθήκες αισχροκέρδειας, που ευνοούνται σε τέτοιες περιπτώσεις και έτσι οι καταναλωτές ενωμένοι, καλούμαστε να βρούμε το σθένος, να ανταπεξέλθουμε και σ' αυτές τις δυσμενείς συνθήκες. Τα κυβερνητικά μέτρα, όπως οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, τα βοηθήματα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας στις πιο ευάλωτες εισοδηματικές κατηγορίες των πολιτών, το «καλάθι του νοικοκυριού», με πρόβλεψη χαμηλότερων τιμών σε συγκεκριμένα βασικά αγαθά, ώστε να είναι προσβάσιμα από όλους τους καταναλωτές ανεξαρτήτως εισοδήματος, επιδότηση επιτοκίων για την μερική κάλυψη της αύξησης αυτών, είναι μερικά βοηθήματα, που όμως δεν μπορούν να λειτουργήσουν αυτόνομα και να διορθώσουν τις δύσκολες συνθήκες της αγοράς, ακόμη κι αυτά ήταν απόλυτα αξιόπιστα. Προσφάτως, επιβλήθηκαν πρόστιμα σε τέσσερις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ από το Υπουργείο Ανάπτυξης για παραβίαση του περιθωρίου κέρδους σε επίπεδα άνω του επιτρεπτού από τον νόμο για την αισχροκέρδεια σε προϊόντα «εντός αλλά και εκτός καλαθιού» αλλά και για παραβάσεις της καταναλωτικής νομοθεσίας για διαφορετική τιμή στο ράφι και διαφορετική τιμή στο ταμείο. Όμως, δεδομένου ότι οι έλεγχοι των εποπτικών αρχών δεν επαρκούν, οι καταναλωτές πρέπει να διαθέτουμε γνώση των δικαιωμάτων μας, για να προβαίνουμε και οι ίδιοι σε ελέγχους κατά τις αγορές μας και συναλλαγές μας, να ενημερωνόμαστε για περιστατικά αισχροκέρδειας, να αντιδρούμε απομονώνοντας και μποϋκοτάροντας τέτοιες συμπεριφορές, για να προστατεύουμε αποτελεσματικά τα δικαιώματα μας από τις παραβιάσεις, που λαμβάνουν χώρα υπό τέτοιες συνθήκες και αποδίδονται ως επί το πλείστον στην ακρίβεια.
Οι καταναλωτές έχουμε δύναμη και όταν το καταλάβουμε μέσα από την ενεργή δράση μας σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο, θα μπορέσουμε αποτελεσματικά, να περιορίσουμε τις εις βάρος των δικαιωμάτων μας παραβιάσεις, να θέσουμε κανόνες και να ρυθμίσουμε την αγορά σε δικαιότερα επίπεδα.
Το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών Δυτικής Μακεδονίας αποσκοπεί στην ενδυνάμωση όλων των καταναλωτών, στέκεται στο πλευρό σας, προκειμένου να είστε σε θέση να λαμβάνετε σωστές αποφάσεις και να προστατεύεστε από παραπλανητικές και αθέμιτες εμπορικές πρακτικές αλλά και από μη ασφαλή προϊόντα. Λειτουργεί εβδομαδιαίως, τις ημέρες Τρίτη και Παρασκευή και ώρες 10:00-12:30 και είναι στην διάθεση των καταναλωτών για ενημέρωση, συμβουλή και διαχείριση καταγγελιών προς αντιμετώπιση προβλημάτων της αγοράς. Δεχόμαστε τις καταγγελίες σας και ενεργούμε με σκοπό την δικαίωση σας. Ζητούμε την συμμετοχή σας με την εκδήλωση ενδιαφέροντος εγγραφής μέλους και ανανέωσης της ετήσιας συνδρομής σας, πόροι που συνιστούν την μοναδική πηγή εσόδων για την λειτουργία του γραφείου μας και αποτελούν το εχέγγυο της ανεξαρτησίας μας, προκειμένου να έχουμε φωνή, για να σας υπερασπιζόμαστε και να είμαστε εδώ, για να σας ενημερώνουμε και να διεκδικούμε μαζί ένα δικαιότερο μέλλον.
Με εκτίμηση,
Το Δ. Σ. του ΚΕ.Π.ΚΑ. Δυτικής Μακεδονίας
