Αγρότες με αρόσιμη έκταση, οι οποίοι μετατρέπουν το 10% της αρόσιμης γης της εκμετάλλευσης τους σε περιοχή οικολογικής εστίασης, μπορούν να ενισχυθούν στο πλαίσιο της δράσης (Π1 31.2) των οικολογικών σχημάτων.
Το ύψος ενίσχυσης κυμαίνεται από 1 ευρώ/στρέμμα έως 3,7 ευρώ/στρέμμα, ανάλογα με την καλλιέργεια και πρόσθετη ενίσχυση στην περίπτωση εγκατάστασης φυτών που προσελκύουν ωφέλιμα έντομα ή έντομα-επικονιαστές που κυμαίνεται από 1,5 ευρώ/στρέμμα έως 4,2 ευρώ/στρέμμα.
Η ενίσχυση υπολογίζεται με βάση τη συνολική έκταση της εκμετάλλευσης στην οποία εφαρμόζεται το συγκεκριμένο οικολογικό πρόγραμμα. Για παράδειγμα αν ένας παραγωγός έχει 200 στρέμματα αρόσιμης καλλιέργειας και έχει αφήσει ζώνη οικολογικής εστίασης >10% της έκτασης θα πληρωθεί με την τιμή του σχήματος για τα 194 στρέμματα (200 στρέμματα – 3% των 200 στρεμμάτων λόγω υποχρεωτικής αιρεσιμότητας ΚΓΠΚ).
Να σημειωθεί ότι, η παρέμβαση περιλαμβάνει τις εκτάσεις που καλλιεργούνται με αροτραίες καλλιέργειες, ενώ δικαιούχοι είναι ενεργοί γεωργοί ή ομάδες ενεργών γεωργών.
Το τοπίο
Η περιοχή οικολογικής εστίασης συνίσταται από γη υπό αγρανάπαυση ή/και από στοιχεία του αγροτικού τοπίου ή/και από καλλιέργειες που δεσμεύσουν άζωτο (σε κάθε περίπτωση χωρίς τη χρήση φυτοπροστατευτικών).
Τα στοιχεία του τοπίου συνίστανται από:
- Θαμνοστοιχίες, μεμονωμένα δένδρα ή συστάδες δέντρων, δενδροστοιχίες,
- Τάφροι, περιλαμβανομένων ανοικτών υδάτινων ρευμάτων για σκοπούς άρδευσης ή αποστράγγισης, εξαιρουμένων των καναλιών που κατασκευάζονται από σκυρόδεμα,
- Μικρές λίμνες, μικροί υγρότοποι,
- Ρέματα,
- Σωροί λίθων που χρησιμεύουν ως ορόσημα,
- Πέτρινοι τοίχοι – Πολιτιστικά χαρακτηριστικά,
- Παρυφές αγρών, ζώνες ανάσχεσης.
Οι δεσμεύσεις των παραγωγών
Η δέσμευση των παραγωγών έγκειται στη μετατροπή σε περιοχή οικολογικής εστίασης του 10% της αρόσιμης γης της εκμετάλλευσης. Στην περίπτωση που στην έκταση της περιοχής οικολογικής εστίασης συμμετέχουν καλλιέργειες που δεσμεύουν το άζωτο (π.χ ψυχανθή) τότε θα πρέπει τουλάχιστον το 60% αυτής να είναι γη υπό αγρανάπαυση ή/και να αντιστοιχεί σε μη παραγωγικά στοιχεία του τοπίου (δηλαδή το 6% της συνολικής έκτασης θα είναι υπό αγρανάπαυση ή στοιχεία του τοπίου και το 4% ψυχανθή).
Ωστόσο στις εκμεταλλεύσεις που εντάσσονται στη δράση και διαθέτουν πάνω από 100 στρέμματα αρόσιμης έκτασης, η έκταση για την περιοχή οικολογικής εστίασης υπολογίζεται πέραν του ποσοστού 3% που υποχρεωτικά, με βάση το πρότυπο ΚΓΠΚ 8, πρέπει να είναι γη υπό αγρανάπαυση ή με στοιχεία του τοπίου.
Αντίστοιχα σε εκμεταλλεύσεις με μέγεθος άνω των 100 στρεμμάτων οι οποίες δημιουργούν περιοχή οικολογικής εστίασης με τη συμμετοχή καλλιεργειών που δεσμεύουν το άζωτο (σε κάθε περίπτωση χωρίς τη χρήση φυτοπροστατευτικών), θα πρέπει να δεσμεύεται έκταση που αντιστοιχεί στο 10%, πέραν του 3% που υποχρεωτικά, με βάση το πρότυπο ΚΓΠΚ 8, πρέπει να είναι γη υπό αγρανάπαυση ή με στοιχεία του τοπίου. Από την έκταση αυτή τουλάχιστον το 60% θα πρέπει να είναι γη υπό αγρανάπαυση ή/και να αντιστοιχεί σε μη παραγωγικά στοιχεία του τοπίου.
Ανεξάρτητα από το μέγεθος της εκμετάλλευσης στις περιοχές που αφήνονται ως ζώνες οικολογικής εστίασης δεν εφαρμόζονται συνθετικά λιπάσματα ή φυτοφάρμακα προκειμένου να προστατεύονται οι υδατικοί πόροι από τη ρύπανση αλλά και να μειώνονται οι εκπομπές αερίων που προκαλούνται από τη χρήση λιπασμάτων και συνεπώς να βελτιώνεται και η ποιότητα του αέρα.
Ανεξάρτητα από το μέγεθος της εκμετάλλευσης πρόσθετη ενίσχυση χορηγείται για τη σπορά και διατήρηση, εντός των ζωνών οικολογικής εστίασης, φυτών που προσελκύουν ωφέλιμα έντομα ή έντομα-επικονιαστές. Η πρακτική αυτή, πέραν της ενίσχυσης της παρουσίας επικονιαστών αφού προσφέρει φυτά ξενιστές γι' αυτούς, παράλληλα μειώνει τις ανάγκες χρήσης φυτοπροστατευτικών, μέσω της υποβοήθησης της παρουσίας ωφελίμων.
Ανεξάρτητα από το μέγεθος της εκμετάλλευσης, στις περιπτώσεις της γειτνίασης της γεωργικής εκμετάλλευσης με υδάτινα σώματα και υποχρέωσης εφαρμογής του ΚΓΠΚ 4, η παρέμβαση συνίσταται στον εμπλουτισμό των υποχρεωτικών ζωνών ανάσχεσης πλάτους 3 μέτρων με τη φύτευση φυτών που προσελκύουν ωφέλιμα έντομα ή έντομα-επικονιαστές, με παράλληλη συμμόρφωση στην υποχρέωση μη εφαρμογής λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών.
