Κατόπιν Κοινοβουλευτικής Ερώτησης του βουλευτή ΠΕ Κοζάνης Στάθη Κωνσταντινίδη, για την εφαρμογή στοχευμένων πολιτικών από το Υπουργείο Πολιτισμού στις περιοχές σε απολιγνιτοποίηση, στο πλαίσιο της εφαρμογής της Ρήτρας Δίκαιης Μετάβασης, η Υπουργός κυρία Μενδώνη, τον ενημέρωσε για τα ακόλουθα:
«Το Πρόγραμμα «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» 2021-2027, ως ένα νέο και διακριτό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021-2027, αφορά στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, την περιοχή της Μεγαλόπολης, καθώς και τις ονομαζόμενες “Μεταβατικές περιοχές” του προγράμματος, ήτοι τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης. Το Υπουργείο Πολιτισμού, αξιοποιώντας το εν λόγω χρηματοδοτικό πρόγραμμα, και σε αγαστή συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, κατόπιν της υπ’ αριθμ. 3859/10/12/2024 απόφασης έγκρισης της επικαιροποιημένης Στρατηγικής και του Επιχειρησιακού Σχεδίου Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης Λιμνών και Ποταμών της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (ΑΔΑ: Ψ29Η7ΛΨ-ΞΞΕ), προγραμματίζει να υποβάλει προς χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) τα ακόλουθα έργα:
- «Αποκατάσταση- ανάδειξη και προβολή του συγκροτήματος της Ρωμαϊκής Έπαυλης Αμυνταίου», με προϋπολογισμό 2.500.000€ και φορείς υλοποίησης τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φλώρινας.
- «Ανέγερση νέου εκθεσιακού χώρου και λυόμενων υποστηρικτικών εγκαταστάσεων στο Αμύνταιο Φλώρινας», με προϋπολογισμό 6.000.000€ και φορείς υλοποίησης τη Διεύθυνση Μελετών και Εκτέλεσης Έργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτιρίων και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φλώρινας.
- «Αποκατάσταση- ανάδειξη της βασιλικής και τμημάτων του βυζαντινού κάστρου “Κάλε” – Διαμόρφωση πρόσβασης στην Κοινότητα Πετρών του Δήμου Αμυνταίου», με προϋπολογισμό 950.000€ και φορέα υλοποίησης την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φλώρινας.
Για τις ανωτέρω Πράξεις αναμένεται, έως το τέλος του 2025, η έκδοση των σχετικών Προσκλήσεων από την Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, ώστε να υποβληθούν από το Υπουργείο Πολιτισμού οι προτάσεις προς αξιολόγηση και ένταξη.
Επιπροσθέτως, το έργο «Αποκατάσταση του ιστορικού γεφυριού του Πασά» στην ΠΕ Γρεβενών, έχει συμπεριληφθεί -μέσω της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας- ως ονοματισμένο έργο στον Πυλώνα 3 του ΠΔΑΜ. Το εν ανωτέρω έργο, με προϋπολογισμό 5.720.000€, περιλαμβάνεται στο ΤΔΕ του έργου με τίτλο «Κοινωνικοοικονομική Μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας», και θα υλοποιηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού μέσω Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης με την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Επίσης, το έργο «Αποκατάσταση- ανάδειξη νότιου διατειχίσματος και Μεντρεσέ στην Καστοριά και διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου», εκτιμώμενου προϋπολογισμού 4.000.000€, διαθέτει πλήρη ωριμότητα και το Υπουργείο Πολιτισμού, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης χρηματοδοτικού εργαλείου για την υλοποίησή του.
Τέλος, όσον αφορά στο τελευταίο ερώτημα του κ. Βουλευτή, από τον Ιούλιο του 2019, το Υπουργείο Πολιτισμού συγκρότησε την Πολιτιστική Χάρτα Ανάπτυξης και Ευημερίας για κάθε Περιφέρεια της χώρας, δηλαδή, τον οδικό χάρτη για την ανάδειξη του Πολιτισμού ως στρατηγικού αναπτυξιακού πόρου και ως σημαντικού παράγοντα κοινωνικής συνοχής και ευημερίας.
Ειδικότερα, στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, το Υπουργείο Πολιτισμού, υλοποιεί, αξιοποιώντας όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία, σειρά έργων, όπως τα ενταγμένα στο ΠΕΠ Δυτική Μακεδονία- ΕΣΠΑ 2021-2027 έργα «Αποκατάσταση και αντισεισμική προστασία του Ιερού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου (Μεγάλη Παναγιά) Σαμαρίνας Γρεβενών Β’ ΦΑΣΗ», με προϋπολογισμό 888.221,22€, το οποίο ολοκληρώθηκε, «Αποκατάσταση και ανάδειξη Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Βλάστης, Κοζάνης», με προϋπολογισμό 500.000€,
«Αποκατάσταση του αρχοντικού Μανούση Δούκα- Τζάτζα» στη Σιάτιστα, με προϋπολογισμό 980.000€, «Αποκατάσταση Ι. Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών, με προϋπολογισμό 300.000,00€, «Δίκτυο πολιτιστικών διαδρομών και ψηφιακή ξενάγηση στα
μνημεία της Καστοριάς», με προϋπολογισμό 432.580,00 €, ενώ έχουν υποβληθεί προς ένταξη τα έργα «Αποκατάσταση Ι. Ναού Αγ. Νικολάου Λιβαδερού», 1.135.000,00 €, «Αποκατάσταση και συντήρηση Ι. Ναού Αγ. Αθανασίου Λιβαδερού» 390.550,00 €.
Επιπλέον, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας υλοποιούνται τα έργα «Αποκατάσταση και ανάδειξη του τεμένους Κουρσούμ στην Καστοριά» με προϋπολογισμό 1.000.000€, «Αποκατάσταση Βυζαντινού Ναού Ταξιαρχών
Μητροπόλεως στην Καστοριά και συντήρηση των τοιχογραφιών του» με προϋπολογισμό 800.000€ και «Συντήρηση των τοιχογραφιών του Καθολικού της Ι.Μ. Παναγίας Μαυριώτισσας, στα ανατολικό άκρο της χερσονήσου της Καστοριάς» με προϋπολογισμό 300.000€. Επιπλέον, είναι σε εξέλιξη το έργο «Πολιτιστική διαδρομή: Πολιτιστική Εγνατία», προϋπολογισμού 500.000€, που συνδέει μνημεία και τοποθεσίες στα ίχνη της Αρχαίας Εγνατίας Οδού και θέσεις πέριξ του άξονα της σύγχρονης Εγνατίας διασχίζοντας την Ήπειρο, τη Μακεδονία και τη Θράκη. Στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης εντάσσονται ως σταθμοί της διαδρομής ο Άγιος Μηνάς στο Βελβεντό, το Κάστρο στα Σέρβια, το Αρχοντικό Πούλκως στα Σιάτιστα, το Αρχοντικό Γρηγορίου Βούρκα στην πόλη της Κοζάνης. Τέλος, στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη οι διαδικασίες για την Πιστοποίηση του Αρχαιολογικού Μουσείου της Αιανής και της Αρχαιολογικής Συλλογής Κοζάνης.
Περαιτέρω, το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο της στρατηγικής του για αναβίωση της παραδοσιακής τέχνης της πέτρας, έχει προχωρήσει, μέσω της από 26.3.2025, Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης με την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, την Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, την ανάπτυξη προγράμματος σπουδών και εκπαιδευτικού υλικού για την σύσταση και λειτουργία επαγγελματικών σχολών μαθητείας στην παραδοσιακή τέχνη της πέτρας, στον Πεντάλοφο Βοΐου Κοζάνης και στα Λαγκάδια Αρκαδίας. Η ίδρυση της Σχολής θα αποτελέσει μια δεξαμενή εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού για μείζονα έργα, για τη διατήρηση της ακεραιότητας και της αυθεντικότητας του πολιτιστικού τοπίου, προσφέροντας προοπτική εργασίας στις τοπικές κοινωνίες και κρατώντας ζωντανές τις παραδόσεις τους.
Είναι σαφές ότι τα έργα του Υπουργείου Πολιτισμού, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, δίνουν έμφαση στην ανάπτυξη πολιτιστικού προϊόντος υψηλής προστιθέμενης αξίας, ενώ, παράλληλα, δημιουργούν πολιτιστικές διαδρομές που υποστηρίζουν νέα τουριστικά προϊόντα και οι οποίες οδηγούν σε ένα νέο είδος πολιτιστικής
επιχειρηματικότητας στενά συνδεδεμένης με τον πολιτισμικό πλούτο της περιοχής και στη
δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Η Υπουργός Πολιτισμού
ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ»
Ακολουθήστε το 
