Ερώτηση Φραγκίσκου Παρασύρη για τα μεγάλα ερωτηματικά και τις αστοχίες με το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων

Ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατέθεσε ο Φραγκίσκος Παρασύρης, Βουλευτής Ηρακλείου του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής και Υπεύθυνος του Κοινοβουλευτικού Τομέα Ενέργειας, τονίζοντας πως σύμφωνα με την απόφαση του Τεχνικού Επιμελητηρίου, απαιτείται η επανεξέταση της απόφασης για το πρόωρο κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων, καθώς προκύπτουν σοβαρά ζητήματα εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού και ασφάλειας εφοδιασμού.

Αναλυτικά η ερώτηση

Το ΤΕΕ αναδεικνύει συγκεκριμένα ότι:

1. Η Ελλάδα ήδη εξαρτάται κατά 81,4% από εισαγόμενα καύσιμα (έναντι 57,5% του μέσου όρου της Ε.Ε.), κατατασσόμενη στις χειρότερες θέσεις μεταξύ ων χωρών της ΕΕ, και αυτή η εξάρτηση θα αυξηθεί περαιτέρω.
2. Με το κλείσιμο της Πτολεμαΐδας V απαξιώνεται μια επένδυση 1,5 δις ευρώ, η οποία τέθηκε σε εμπορική λειτουργία μόλις τον Μάιο 2024 , τη στιγμή που στη Ρουμανία η λειτουργία λιγνιτικών μονάδων θα συνεχιστεί μέχρι το 2032, στην Τσεχία το 2033, στη Γερμανία το 2038 και στη Βουλγαρία το 2040. Η δε Πολωνία δεν έχει θέσει καταληκτική ημερομηνία.
3. Η Πτολεμαΐδα V με Μέγιστη Καθαρή Ισχύ (NCAP) 616 MW είναι μια τεχνολογικά προηγμένη μονάδα που διαθέτει τις τελευταίες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες, με συγκριτικά χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και παράγει με χαμηλό σταθερό κόστος παραγωγής λόγω του σταθερού κόστους λιγνίτη, χωρίς τις ανεξέλεγκτες διακυμάνσεις των τιμών του φυσικού αερίου, συμβάλλοντας στη συγκράτηση των τιμών της χονδρικής αγοράς ενέργειας.
4. Ο ΑΔΜΗΕ θεωρεί ότι πολλές κατανεμόμενες μονάδες, όπως η Πτολεμαΐδα V, είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας της χώρας. Το πόσες ακριβώς θα έπρεπε να είναι, είναι γνωστό εδώ και πολύ καιρό αλλά ακόμα δεν έχει δημοσιευθεί η μελέτη επάρκειας του Διαχειριστή.
5. Υπάρχουν βεβαιωμένα ανεκμετάλλευτα αποθέματα 505 εκατ. τόνων λιγνίτη στη Δυτική Μακεδονία, ισοδύναμα με 500 εκατ. βαρέλια πετρελαίου.
6. Η λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων υποστηρίζει την απασχόληση στη Δυτική Μακεδονία, με 3.000 άτομα που εργάζονται σήμερα στη ΔΕΗ και έναν πολλαπλασιαστή >3 για τις θέσεις σε δορυφορικές επιχειρήσεις. Η λειτουργία των μονάδων στηρίζει χιλιάδες θέσεις εργασίας και τις τηλεθερμάνσεις Κοζάνης και Πτολεμαΐδας, προσφέροντας φθηνή θέρμανση σε χιλιάδες πολίτες, μειώνοντας και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα αφού οι τηλεθερμάνσεις υποκαθιστούν την θέρμανση με οικιακούς λέβητες.

Με βάση τα παραπάνω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Προτίθεται η κυβέρνηση να επανεξετάσει το χρονοδιάγραμμα της απολιγνιτοποίησης και ειδικά την ημερομηνία απένταξης της νεότατης μονάδας της Πτολεμαΐδας 5;
2. Δεδομένου ότι η εξάρτηση της Ελλάδα από εισαγόμενα καύσιμα είναι από τις χειρότερες στην Ευρώπη, ποια είναι η στρατηγική της κυβέρνησης για τη μείωση αυτής της εξάρτησης και την ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας της χώρας; Γιατί επιλέγεται η περαιτέρω αύξηση της εξάρτησης από εισαγόμενο φυσικό αέριο, με την αντικατάστασή της Πτολεμαΐδας V από μονάδα φυσικού αερίου;
3. Πώς αξιολογεί η κυβέρνηση τις γεωπολιτικές διαστάσεις της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα των συνεχιζόμενων διεθνών συγκρούσεων και της αστάθειας στις περιοχές παραγωγής και διέλευσης φυσικού αερίου; Διαθέτει η κυβέρνηση εναλλακτικό σχέδιο για την αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης νέας ενεργειακής κρίσης όπως αυτή που ακολούθησε τον πόλεμο στην Ουκρανία;
4. Πώς συμβιβάζεται η απόφαση για πλήρη απολιγνιτοποίηση έως το 2026 με τις πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών (Γερμανία, Πολωνία, Τσεχία, Βουλγαρία), οι οποίες διατηρούν τις λιγνιτικές τους μονάδες για την περίοδο 2030-2040, και μάλιστα επιστράτευσαν τα εγχώρια αποθέματα λιγνίτη τους κατά την πρόσφατη ενεργειακή κρίση;
5. Έχει εκτιμηθεί ποιο είναι το κόστος της απολιγνιτοποίησης για την εθνική οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων στο εμπορικό ισοζύγιο και το ισοζύγιο πληρωμών της χώρας, από την αύξηση των εισαγωγών ενέργειας;
6. Πώς δικαιολογείται η απαξίωση μιας επένδυσης 1,5 δισ. ευρώ και η αντικατάστασή της με μονάδα φυσικού αερίου χαμηλότερης ισχύος και υψηλότερου κόστους, σε μια περίοδο που η ενεργειακή φτώχεια πλήττει χιλιάδες νοικοκυριά;
7. Πώς σκοπεύει η κυβέρνηση να διασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών ενέργειας, την ενεργειακή επάρκεια και την προστασία των καταναλωτών, σε μια περίοδο με πολύ μεγάλη διείσδυση κυμαινόμενων ΑΠΕ και χωρίς να έχουν υλοποιηθεί οι απαραίτητες υποδομές αποθήκευσης και εφεδρείας;
8. Με ποιο τρόπο σχεδιάζει η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις στη Δυτική Μακεδονία από την πρόωρη απολιγνιτοποίηση, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης ανεργίας και της μείωσης του πληθυσμού; Ποια τα αντισταθμιστικά οφέλη για την περιοχή από την απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας;
9. Ποιο είναι το σχέδιο για τη διασφάλιση της επάρκειας και οικονομικής βιωσιμότητας των συστημάτων τηλεθέρμανσης Κοζάνης και Πτολεμαΐδας, δεδομένου ότι η χρήση φυσικού αερίου αντί λιγνίτη για αυτό το σκοπό θα επιβαρύνει σημαντικά το κόστος θέρμανσης των κατοίκων αλλά και το περιβάλλον;