Όταν στις 13 Απριλίου 1204, έγινε η πρώτη Άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως από τους Λατίνους του Πάπα στην Δ’ Σταυροφορία, οι Φράγκοι σύλησαν τους περισσότερους τάφους των αυτοκρατόρων. Την περισσότερη κακία όμως την έδειξαν στον τάφο του Βασιλείου Β’ Βουλγαροκτόνου!
του Διαμαντή θ. Βαχτσιαβάνου
Όταν το 1261 η Πόλις ανεκτήθη από τους Έλληνες, δίπλα στον συλημένο τάφο του Βασιλείου, βρέθηκε πεταμένος ο σκελετός του και στο στόμα του οι Λατίνοι είχαν βάλει περιπαικτικά μία φλογέρα!
Όταν ο τότε Αυτοκράτορας Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγος το έμαθε αυτό, τύλιξε ευλαβικά τα λείψανα σε μεταξωτά υφάσματα, τα τοποθέτησε σε περίτεχνο φέρετρο και τα μετέφερε στην Σηλυβρία. Εκεί ξαναθάφτηκε με όλες τις αυτοκρατορικές τιμές!
Με αφορμή το γεγονός αυτό, ο Κωστής Παλαμάς, έγραψε το περίφημο ποίημα “Η Φλογέρα του Βασιλιά”!
Γιατί όμως το μίσος των Λατίνων, ειδικά απέναντι στον Βασίλειο Β’ Βουλγαροκτόνο; Τα γεγονότα, ξετυλίγοντάς τα, “μαρτυράνε” το “γιατί”…
Ο Βασίλειος Β’ Βουλγαροκτόνος ήταν και έμεινε ένα φαινόμενο μοναδικό! Αντιμετώπισε νικηφόρα τόσους εχθρούς, μεγάλωσε και λάμπρυνε την αυτοκρατορία! Βούλγαρους, Άραβες, Σαρακηνούς, Νορμανδούς, Ίβηρες, Άβασγους στον Καύκασο, στασιαστές στο εσωτερικό.
Τον λάτρευαν στρατός και λαός, “ως ηγετική φυσιογνωμία και ως αληθινά μεγάλο πολιτικό (George Ostrofsky)” και ως ικανότατος διπλωμάτης, πέτυχε με ειρηνικά μέσα τον εκχριστιανισμό των Ρώσων!
Άφησε μια πανίσχυρη οικονομία, οι εξαγωγές υπερτερούσαν των εισαγωγών, ανέπτυξε τις τέχνες και τα γράμματα και με μέτρα κοινωνικής πολιτικής, ήταν ο προστάτης των φτωχών. Ένα μοναδικό φαινόμενο βασιλείας, που επανέφερε την γη στους μικροϊδιοκτήτες με την “Νεαρά” του 996!
Την “αριστοκρατίαν καθαιρέσας ισότιμον προς τας άλλας κοινωνικάς τάξεις κατέστησε…”(Μιχαήλ Ψελλός).
Πως να τα ξεχάσουν όλα αυτά οι Λατίνοι; Τον ΜΕΓΑ αυτοκράτορα, που έκανε την Κωνσταντινούπολη το λαμπρότερο κέντρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Το Παρίσι του μεσαίωνα!
Ο Βασίλειος υπήρξε το το σύμβολο των Ελλήνων κατά τον Μακεδονικό Αγώνα (1904 – 1908), αλλά και κατά την διάρκεια του Β’ Βαλκανικού Πολέμου, εναντίον των Βουλγάρων (1913)!
Μάλιστα η Πηνελόπη Δέλτα, εξέδωσε το 1911 το ιστορικό μυθιστόρημα “Στον Καιρό του Βουλγαροκτόνου”, ενώ το 1964, ακολούθησε το επίσης σπουδαίο μυθιστόρημα του Κώστα Κυριαζή, “Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος”!
ΠΑΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ…
Την 1η Αυγούστου 1909 ο Κωστής Παλαμάς, ολοκληρώνει το αριστούργημά του, “Η Φλογέρα του Βασιλιά”, σε περισσότερους από 4.000 15/σύλλαβους στίχους!
Για τον Κωστή Παλαμά, η Ελλάδα ήταν το απόλυτο. Ήταν όλα. Ήταν το όραμα των ανθρώπων της εποχής του, που πήραν την ιστορία στην πλάτη τους και την κουβάλησαν σε ελεύθερα μονοπάτια, στο ξέφωτο και αυτό είναι ηρωισμός!
Ήταν η γενιά που ένιωθε στην ανάσα της το “21. Μια Επανάσταση που έμεινε μισή, πως ήταν μονάχα η αρχή και χρειαζόταν η ολοκλήρωση. Αν ο κύκλος δεν ολοκληρώνονταν, θα πάθαινε ατροφία και θα έσβηνε από τον χάρτη. Μέσα σε αυτόν τον κύκλο, “χώρεσε” και ο άτυχος πόλεμος του 1897!
“Η Φλογέρα του Βασιλιά” βγαίνει από το πείσμα της ολοκλήρωσης, για μια Ελλάδα που θέλει να ζήσει!
Αν το “97 είχε τον εφιάλτη της φυγής των νικημένων Ελλήνων, αυτό ήταν κάτι αντίθετο με την Ελλάδα του Μακεδονίτη Βασιλείου. Αυτόν που εξανάγκαζε όλα να σκορπιούνται και να υποχωρούν στο διάβα του!
“Η Φλογέρα του Βασιλιά”, είναι ένα έπος για την ολοκλήρωση της “μισής” Επανάστασης του “21. Ένα ξυπνητήρι!
Πριν το κύριο έπος, ένα αυτόνομο ποίημα, “Ο γιος της χήρας”, αναπτύσσει έναν μύθο, σχετικού με την παράδοση, την καταγωγή και την μοίρα της Μακεδονικής Δυναστείας!
“…Μπροστά στον Βούλγαρο Τσάρο, οι δούλοι περνάνε γονατίζοντας και σκύβοντας…Μόνον ένας μπρος του σαν περνά δε γονατά, δε σκύβει. Ο περήφανος, “Ο γιος της χήρας”, το κρυφό καμάρι των σκλάβων. Τον είχαν οι σκλάβοι για αρχηγό…κι όποιον ισκιώνει σταυραϊτός, αυτός θα βασιλέψει…!
Κάτω από την μεγαλοπρεπή φτερούγα του θρυλικού αετού, προσδιορίστηκε η μοίρα του Μακεδονίτη βασιλιά!
“…Σκίστε τη γη και μέσα της κρυφτείτε, ντροπιασμένοι Σαρακηνοί και Νορμανδοί & Βούλγαροι & Ρώσοι”!
Το αντιβαρβαρικό και αντισλαβικό μήνυμα δόθηκε!
Ο αετογέννητος του Μακεδονικού κάμπου Βασίλειος Β’ Βουλγαροκτόνος, θα εκπληρώσει τον θρύλο. Ο νέος Διγενής Ακρίτας θα εκπληρώσει το ποθούμενο. Η γη της Μακεδονίας είναι Ελληνική! Απελευθερωτής, εκδικητής και στην κορυφή τους στέκεται η Θεσσαλονίκη. Κοινή λαχτάρα των αλλοφύλων, από εκείνα τα χρόνια, έως τα σημερινά!
“…Κι απάνου απ’ όλα η δόξα του πάει προς τη χώρα, που είναι, το Παγγαίο το λογάρι της κι είναι η Θεσσαλονίκη βασίλισσά της κι η Έδεσσα μάνα της, βρυσομάνα, κι είναι του Σλάβου τ’ όνειρο και του Ρωμιού η λαχτάρα…”!
Όλο το ποίημα της “Φλογέρας του Βασιλιά”, είναι γεμάτο από εικόνες που αναφέρονται στην Μακεδονία. Ο Παλαμάς σηματοδοτούσε το μέγεθος και την σημασία της Ελληνικής αυτής περιοχής. Την Μακεδονία που είναι μία και είναι Ελληνική!
Την “Φλογέρα του Βασιλιά” την έγραφε για πολλά χρόνια και νεότατος είχε συλλάβει την ιδέα!
Σε ηλικία 51 χρονών, την παρουσίασε. Δηλ. την “δούλεψε” κατά τον “Μακεδονικό Αγώνα”. Όταν το 1904 η ψυχή του Αγώνα, ο Παύλος Μελάς σκοτώνεται, συγκινημένος καταθέτει το καλύτερο μνημόσυνο – μνημείο για τον ήρωα…”Σε κλαίει ο λαός. Πάντα χλωρό να σειέται το χορτάρι στον τόπο που σε πλάγιασε το βόλι, ω παλικάρι…”!
Σε 8 χρόνια από το 1904, η Θεσσαλονίκη θα γινότανε Ελληνική και ο Παλαμάς, ο “προφήτης” για την “πλατειά γη της Μακεδονίας…”!
Μια δεητική προσευχή του Κωστή Παλαμά στον Τροπαιοφόρο Άγιο Δημήτριο: “Εσύ που θρόνος σου η Θεσσαλονίκη, Μακεδονίτη Ακρίτα καβαλάρη, φώτισε μας το δρόμο προς τη νίκη, του μήνα που γιορτάζει Σε είναι η χάρη.
Βάρβαρος τότε οχτρός Σου. Τούρκος τώρα…”!
Η Θεσσαλονίκη στα 1928 τιμά τον μεγάλο ποιητή, που τόσο την έχει υμνήσει!
Στον δρόμο του Βασιλείου και του Π. Μελά, ο ποιητής, αφιερώνει στην Θεσσαλονίκη…
“Η Θεσσαλή νεράιδα που σου χάρισε τ’ όνομά της, ποιος ξέρει! από τα μάγια θα με μοίρανε, τα δικά της…
Σε τραντάζουν, δε σε βουλιάζουν οι άργητες των κληδόνων, σε θεμελιώνουν τα όπλα των Αλέξαντρων Μακεδόνων…και πάντα σ’ ευλογεί ασκητής Θεοφρούρητος τ’ Αγιονόρος…και πάντα πρωτοστάτης σου θείος οπλίτης, για το μάτωμα τρόμος, για τον θρίαμβο Μυροβλύτης…”!
Την 1η Απριλίου 1909 ο Κωστής Παλαμάς ολοκληρώνει το αριστούργημά του, “Η Φλογέρα του Βασιλιά”, με 4.000 15/σύλλαβους στίχους!
Βιβλιογραφία: – Βασίλειος Β’ Βουλγαροκτόνος/Μάνου Ν. Χατζηδάκη.
– Ελληνική ιστορία χιλίων χρόνων, μέσα από τους στίχους του Κωστή Παλαμά στην “Φλογέρα του Βασιλιά”/Σοφία Ντρέκου, έρευνα, επιμέλεια.
του Διαμαντή θ. Βαχτσιαβάνου






















