Ρωτήθηκε η Τεχνητή Νοημοσύνη για την εξέλιξη και το βαθμό αλλαγής της ελληνικής γλώσσας στα επόμενα πενήντα χρόνια. Οι απαντήσεις ήταν πράγματι αποκαλυπτικές.
Τάσος Σεμίζογλου
Ένας αριθμός λέξεων στην ελληνική γλώσσα σίγουρα δεν έχει ελληνική προέλευση, όμως απέκτησαν καταλήξεις, άρθρα, γένη κ.λ.π. , βαθμιαία εξελληνίσθηκαν ενσωματούμενες στον κορμό της. Ανατρέχοντας στα πιο έγκυρα σύγχρονα και παλαιότερα λεξικά της ελληνικής γλώσσας διαβάζω στην ετυμολογία πολλών λέξεων: αγνώστου ετύμου. Κάποιες από αυτές πιθανόν να μην είναι ελληνικής προέλευσης, να ενσωματώθηκαν στο σύστημα της ελληνικής αιώνες πριν, ίσως και χιλιετίες. Ο ελληνικός πολιτισμός είναι πολιτισμός του γραπτού λόγου και δεν θα ήταν γνωστός με τη μορφή που ξέρουμε σήμερα, αν δεν υπήρχε λόγος γραπτός.
Η κύρια διαφορά ανάμεσα στις πολλές που διακρίνει την ελληνική γλώσσα από τις άλλες: είναι γλώσσα εννοιολογική δηλαδή υπάρχει εγγύτητα και συνάρτηση ανάμεσα στο σημαίνον (η γραμματική μορφή της λέξης) και το σημαινόμενο (έννοια, σημασία). Η κύρια διαφορά δρώντας συνεργικά με τις καταλήξεις, πτώσεις, γένη κ.λ.π. τη διαφοροποιεί και της προσδίδει μοναδικότητα, ανωτερότητα.
Γενική διαπίστωση είναι ότι το βασικό σύστημα της γλώσσας δύσκολα θα αλλάξει. Η γραφή με το ελληνικό αλφάβητο εκτιμάται ότι θα παραμείνει. Παρόμοια η δαφορά καθομιλουμένης- επίσημης ελληνικής θα εξακολουθεί να υπάρχει, ίσως όμως πιο περιορισμένη. Η γλώσσα μας θα κατακλυσθεί από αγγλικές λέξεις που μέσω διαδικτύου και της γλώσσας των υπολογιστών θα εισχωρήσουν στη ελληνική με τη μορφή του δανείου – αplication, creator, influencer κ.λ.π. – σαν λέξεις ελληνικές. Πολλές αγγλικές λέξεις θα αποκτήσουν ελληνικές καταλήξεις: «σκανάρω», «σερφάρω»,«πινάρω» ίσως και νέους γραμματικούς τύπους προσαρμοσμένους σε αγγλικές ρίζες.
Οι αλλαγές στη Γραμματική μετά την επιβολή του μονοτονικού θα συνεχιστούν. Περαιτέρω μείωση χρήσης υποτακτικής και απαρεμφάτου (ήδη συμβαίνει), μειωμένη διάκριση γενικής – αιτιατικής, απλοποίηση τονισμού δύσκολων λέξεων, νεοκαταλήξεις από δάνεια ρημάτων π.χ. πληγίνω, γκουγκλάρω κ.λ.π.ίσως και κατάργηση ‘’ε” ‘’αι”, ‘’ο” ‘’ω” αναμένεται να συμβούν· επίσης αλλαγές προς την αγγλική προφορά κάποιων φθόγγων μπ,γκ,ντ , γρήγορος ρυθμός ομιλίας (παρατηρείται ήδη στις νέες γενιές), περαιτέρω εξάπλωση της γλώσσας του διαδικτύου: νέες συντομογρφίες, emoticons.
Θα μειωθεί η διάκριση ομιλίας- γραπτού κειμένου λόγω φωνητικών διεπαφών και της αντιγραφής – μεταγραφής = transcription της Τεχνητής Νοημοσύνης = ΑΙ. Η τεχνητή Νοημοσύνη θα εμποδίζει τη σωστή και αυθόρμητη χρήση της γλώσσας. Τα αυτόματα μεταφραστικά συστήματα θα έχουν πολλούς ξενικούς τρόπους έκφρασης.
Ίσως η ΤΝ θα ωθήσει πρός χρήση νέων λέξεων ή νέων γραμματικών μορφών: προτροπή…..προμπτάρω (όχι προτρέπω) κ.λ.π. ! Η γλώσσα σίγουρα είναι μέσο συνεννόησης και κατανόησης των ανθρώπων, όχι όμως μόνο αυτό. Η εγγύτητα και η άμεση σύνδεση σημαίνοντος – σημαινόμενου, η πολυσυνθετότητα και πολυπαραγωγικότητα των λέξεων, οι καταλήξεις, οι πτώσεις, τα γένη, τα ποικίλα γλωσσικά σχήματα λόγου της ελληνικής αποκαλύπτουν λεπτεπίλεπτες διαφορές και αποχρώσεις του λόγου προφορικού ή γραπτού, που δεν υπάρχουν σε άλλες γλώσσες.
Αν η διείσδυση της αγγλικής γίνει με διάκριση και σε περιορισμένο βαθμό και βέβαια οι ξένες λέξεις αποκτήσουν γνωρίσματα και χαρακτήρες της ελληνικής – όπου αυτό είναι δυνατό- και ενσωματωθούν φυσιολογικά στο ελληνικό λεξιλόγιο, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τη γλώσσα μας.
Αν όμως συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση με την άμετρη, αδιάκριτη και ραγδαία είσοδο αγγλικών κυρίως λέξεων στον προφορικό και γραπτό λόγο, τότε ελλοχεύει μεγάλος κίνδυνος και προοιωνίζεται σταδιακή β α ρ β α ρ ο π ο ί η σ ή της.
Ίσως κάποια πρωτοβουλία θεσμοθετημένη νομικά από φωτισμένους ακαδημαϊκούς σε συντονισμό με το υπουργείο Παιδείας και τα ΜΜΕ (έντυπα και ηλεκτρονικά) ενεργήσει ανασχετικά στον εκπεσμό της γλώσσας, στη σταδιακή ολίσθηση σε κατώτερες μορφές, στον εκβαρβαρισμό της.
Καρδιολόγος Βενιζέλου 30 Κοζάνη
