Το πιλοτικό πρόγραμμα υλοποιείται έπειτα από εκπόνηση μελέτης της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ και στο πλαίσιο έργου τεχνικής βοήθειας της DG REFORM.
Στόχος του νέου πιλοτικού επιδόματος ανεργίας είναι να προσαρμοστεί στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας, να παρακινεί περισσότερο στην εύρεση εργασίας και να γίνει πιο αποτελεσματικό, πιο δίκαιο, πιο ανταποδοτικό.
Η υλοποίηση του νέου πιλοτικού επιδόματος ανεργίας αναμένεται να εκκινήσει εντός των πρώτων μηνών του 2025 και μπορεί να έχει διάρκεια έως 16 μήνες.
Οι στόχοι του νέου επιδόματος ανεργίας είναι οι εξής:
– Παρακίνηση για εργασία: Θα παρακινεί τους ανέργους για ταχύτερη επιστροφή στην εργασία καθώς θα ξεκινάει υψηλότερο τους πρώτους μήνες της ανεργίας και θα βαίνει μειούμενο.
– Ανταποδοτικότητα και δικαιοσύνη: Το σύστημα θα αναγνωρίζει τις καταβληθείσες εισφορές και δεν θα εξομοιώνει περιπτώσεις με μεγάλες διαφορές, όπως ήδη συμβαίνει στις 25 από τις 27 χώρες της ΕΕ. Σήμερα στη χώρα μας, ανεξαρτήτως αν κάποιος εργάστηκε 2 χρόνια με κατώτατο μισθό ή 20 χρόνια με 2.000 ευρώ, λαμβάνει το ίδιο επίδομα για την ίδια διάρκεια.
– Αποτελεσματικότητα: Η συγχώνευση και αυτοματοποίηση πολύπλοκων διαδικασιών θα εξασφαλίσουν την απλοποίηση και την αποτελεσματικότητα της παροχής.
Το νέο επίδομα αποτελείται από τρία μέρη:
-Σταθερό μέρος επιδότησης: Υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου. Εκκινεί από επιδότηση 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του δικαιούχου (εάν οι αποδοχές του ήταν μικρότερες από τον κατώτατο μισθό) και μειώνεται σταδιακά στο τέλος της περιόδου επιδότησης. Προϋπόθεση είναι η συμπλήρωση 175 ημερών ασφάλισης κατ’ ελάχιστο κατά τους 14 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών.
-Μεταβλητό μέρος επιδότησης («μπόνους» σε όσους έχουν μακρύτερο ασφαλιστικό βίο): Εξαρτάται από τα έτη ασφάλισης του δικαιούχου (καταμετρώνται από το 4ο έως και το 20ο έτος ασφάλισης) και τον μέσο όρο αποδοχών του (όταν είναι μεγαλύτερος από τον κατώτατο μισθό). Ο υπολογισμός γίνεται με τον πολλαπλασιασμό των συντελεστών που αντιστοιχούν στα έτη ασφάλισης και τον μέσο όρο αποδοχών με το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο.
-Υπενθυμίζεται ότι το επίδομα ανεργίας είναι ανταποδοτικής φύσης (δηλ. προκύπτει από καταβληθείσες εισφορές ανεργίας κατά τον εργασιακό βίο) και όχι προνοιακής φύσης. Προϋποθέσεις: α) Ένταξη στην τακτική επιδότηση, β) 900 ημέρες ασφάλισης κατ’ ελάχιστο κατά τους 50 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών, γ) Αποδοχές ίσες ή μεγαλύτερες από τον κατώτατο μισθό κατά τους 14 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών.
Πρόσθετες παροχές/προσαυξήσεις: περιλαμβάνουν δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα και προσαυξήσεις λόγω προστατευόμενων μελών και μονογονεϊκότητας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το θεσμικό πλαίσιο για το τακτικό επίδομα ανεργίας όπως ισχύει σήμερα διαμορφώθηκε τις δεκαετίες του 1950 και 1980, δεν ανταποκρίνεται πλέον επαρκώς σε βασικούς στόχους κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής, όπως η ουσιαστική στήριξη των ανέργων σε κρίσιμο χρόνο και η παροχή κινήτρων για την επανένταξη στην αγορά εργασίας.
Το πρόγραμμα θα αξιολογηθεί μετά το πέρας της πιλοτικής εφαρμογής, και με βάση τα πορίσματα της τελικής αξιολόγησης, θα τροποποιηθεί αναλόγως και θα εφαρμοσθεί καθολικά στο σύνολο των ανέργων.
Σε κάθε περίπτωση, μαζί με όλες τις προσαυξήσεις το ανώτατο όριο του επιδόματος δεν μπορεί να είναι το διπλάσιο του 70% του κατώτατου ημερομίσθιου, δηλαδή 1.296 ευρώ.
Ερωτήσεις και απαντήσεις για το πιλοτικό πρόγραμμα τακτικής επιδότησης ανεργίας της ΔΥΠΑ
Γιατί χρειάζεται αλλαγή στο επίδομα ανεργίας;
Το θεσμικό πλαίσιο για το επίδομα ανεργίας διαμορφώθηκε τη δεκαετία του 1950, συνεπώς είναι αναγκαία η επικαιροποίηση του ώστε να συνδεθεί με τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας και να ανταποκρίνεται στα σημερινά βασικά ζητούμενα που είναι η ουσιαστική και δίκαιη στήριξη των ανέργων και η παρακίνηση για την επανένταξη στην αγορά εργασίας.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές του πιλοτικού προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας της ΔΥΠΑ;
Παρακίνηση για εργασία: Θα παρακινεί τους ανέργους για ταχύτερη επιστροφή στην εργασία καθώς θα ξεκινάει υψηλότερο τους πρώτους μήνες της ανεργίας και θα βαίνει μειούμενο.
Ανταποδοτικότητα και δικαιοσύνη: Το σύστημα θα αναγνωρίζει τις καταβληθείσες εισφορές, όπως ήδη συμβαίνει στις 25 από τις 27 χώρες της ΕΕ, και δεν θα εξομοιώνει περιπτώσεις με μεγάλες διαφορές. Σήμερα, ανεξαρτήτως αν κάποιος εργάστηκε 2 χρόνια με κατώτατο μισθό ή 20 χρόνια με 2.000 ευρώ, λαμβάνει το ίδιο επίδομα για την ίδια διάρκεια.
Αποτελεσματικότητα: Η συγχώνευση και αυτοματοποίηση πολύπλοκων διαδικασιών θα εξασφαλίσουν την απλοποίηση και την αποτελεσματικότητα της παροχής.
Η μεταρρύθμιση αυτή υποστηρίχθηκε τεχνικά από τον ΟΟΣΑ, μέσω του Technical Support Instrument της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Συμπληρώνει το επίδομα εργασίας του ν. 4921/2022, που προβλέπει ότι οι επιδοτούμενοι άνεργοι που βρουν εργασία πριν την ολοκλήρωση της επιδότησης δικαιούνται το 50% της υπόλοιπης επιδότησης επιπλέον του μισθού τους.
Πότε αναμένεται η πιλοτική εφαρμογή του νέου προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας και πόσο θα διαρκέσει;
Η υλοποίηση του νέου πιλοτικού επιδόματος ανεργίας αναμένεται να εκκινήσει από την Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης μέσα στους πρώτους μήνες του 2025 και, αναλόγως και των ασφαλιστικών προϋποθέσεων εκάστου ανέργου, μπορεί να έχει διάρκεια έως 16 μήνες.
Ακολουθήστε το 
