Η επιβράδυνση της ανάπτυξης και του πληθωρισμού θα είναι, σύμφωνα με τις προβλέψεις των διεθνών οργανισμών και των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης, οι δύο βασικές εξελίξεις που θα «σφραγίσουν» την ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία το νέο έτος.
Οι πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες άρχισαν να καταγράφονται από το καλοκαίρι του 2021 λόγω των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν στην εφοδιαστική αλυσίδα από τον κορονοϊό και της αύξησης της ζήτησης, έλαβαν νέα δυναμική μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση που αυτή προκάλεσε.
Οι αυξήσεις των τιμών συγκράτησαν το 2022 την κατανάλωση και αναμένεται να την επιβραδύνουν περισσότερο το 2023. Παράλληλα, οι αυξήσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, οι οποίες θα συνεχισθούν και το 2023, αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά τόσο την κατανάλωση όσο και τις επενδύσεις.
Με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτίμησε ότι η οικονομία της Ευρωζώνης θα ξεφύγει οριακά από την ύφεση το 2023, προβλέποντας μία αύξηση του ΑΕΠ κατά μόλις 0,3% έναντι αύξησης 3,2% το 2022. Για τη γερμανική οικονομία, τη μεγαλύτερη της Ευρωζώνης, προβλέπει μάλιστα ότι δεν θα αποφύγει την ύφεση.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί αλλά να παραμείνει σε αρκετά υψηλά επίπεδα και συγκεκριμένα στο 6% σε μέσα επίπεδα από 8,5% το 2022, καθώς οι αυξήσεις τιμών έχουν διαχυθεί σε όλους σχεδόν τους κλάδους της οικονομία.
Για την Ελλάδα, τόσο η Κομισιόν όσο και ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ αναμένουν επίσης σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης, η οποία όμως θα παραμείνει θετική και αρκετά υψηλότερη από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Βασικοί μοχλοί της ανάπτυξης αναμένεται να είναι οι επενδύσεις, με τις δράσεις του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας να είναι σε πλήρη εξέλιξη και οι εξαγωγές. Θετικά θα συμβάλουν επίσης τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης – όπως οι φορολογικές ελαφρύνσεις, η επιδότηση της τιμής του ρεύματος και άλλα – τα οποία έχουν ενσωματωθεί στον κρατικό προϋπολογισμό.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα αυξηθεί 1% το 2023 μετά από έναν υψηλό ρυθμό ανάπτυξης 6% που εκτιμά για το 2022 και τον ακόμη υψηλότερο 8,4% που σημειώθηκε το 2021. Στην έκθεση του Οκτωβρίου για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας, το ΔΝΤ προβλέπει για το 2023 ανάπτυξη 1,8% όσο ακριβώς και ο κρατικός προϋπολογισμός που ψηφίστηκε από τη Βουλή. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει ανάπτυξη 1,6% στην έκθεση του Νοεμβρίου, ενώ στο εύρος μεταξύ 1,1% και 1,8% κινούνται και οι προβλέψεις των διεθνών οίκων αξιολόγησης Moody’s, Standard & Poor’s και Scope Ratings. Εξαίρεση αποτελεί ο Fitch, ο οποίος προβλέπει μία οριακή μείωση του ΑΕΠ κατά 0,2%, ως συνέπεια του αδύναμου carry over από το 2022.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, οι διεθνείς οργανισμοί και οι οίκοι αξιολόγησης προβλέπουν σημαντική αποκλιμάκωση το 2023 σε ένα εύρος από 3,2% έως το 6% – με το χαμηλότερο ποσοστό να δίνει το ΔΝΤ και το υψηλότερο η Επιτροπή – έναντι του 9% έως 10% που εκτιμούν ότι διαμορφώθηκε σε μέσα επίπεδα το 2022. Ο κρατικός προϋπολογισμός κινείται μέσα στο παραπάνω εύρος, προβλέποντας μείωση του πληθωρισμού στο 5%.
Το 2023 αναμένεται, επίσης, η επιστροφή της Ελλάδας σε πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα, με τον προϋπολογισμό να προβλέπει ένα πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ και η Κομισιόν και το ΔΝΤ να το βλέπουν λίγο υψηλότερα (1,1% και 0,9%, αντίστοιχα). Ως αποτέλεσμα του πρωτογενούς πλεονάσματος και της αύξησης του ΑΕΠ προβλέπεται να συνεχισθεί η τάση μείωσης του χρέους. Οι διεθνείς οργανισμοί προβλέπουν ότι θα μειωθεί κατά 5 έως 10 ποσοστιαίες μονάδες στο 162% έως 170% του ΑΕΠ.
Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την ανάπτυξη και τη μείωση του χρέους, θα είναι εφικτή και η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας των ελληνικών ομολόγων μέσα στο νέο έτος.
Ήδη, τρεις οίκοι – ο Standard & Poor’s, ο DBRS και ο Scope – αξιολογούν το ελληνικό αξιόχρεο ένα μόλις σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.
‘Ακης Χαραλαμπίδης
Ακολουθήστε το 
