Στροφές οδών- Ανατροπές αυτοκινήτων
του Κων/νου Τζέκη
Σε προηγούμενο άρθρο μας κάναμε λόγο για την εκτροπή του αυτοκινήτου, δηλαδή την έξοδό του από την οδό, σε σημείο στροφής, με πλάγια ολίσθηση του.
Σήμερα όλα τα επιβατηγά αυτοκίνητα κατασκευάζονται με τέτοια σχέση πλάτους και ύψους του κέντρου βάρους τους ώστε σε μια στροφή της οδού να μην υπόκεινται σε κίνδυνο ανατροπής τους.
Ο κίνδυνος όμως της εκτροπής δεν εξαρτάται από τα τεχνικά δεδομένα του αυτοκινήτου, αλλά της συμπεριφοράς του οδηγού και της οδού και γι’ αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί παρά μόνο με την κατασκευή τραχείας ασφάλτου που δεν θα υφίσταται λείανση γρήγορα, με την κατασκευή ανοικτών στροφών με συγχωρητική ακτίνα καμπυλότητας για τους οδηγούς που θα παραβούν την κρίσιμη ταχύτητα εκτροπής, την κατασκευή στροφών με θετική εγκάρσια κλίση και άλλους φυσικά παραμέτρους.
Ο κίνδυνος της ανατροπής υφίσταται σαν επιπρόσθετος κίνδυνος για τα υψηλά αυτοκίνητα και συγκεκριμένα όταν υπάρχει η σχέση π/υ μικρότερη του F, όπου π είναι το μισό του πλάτους του αυτοκινήτου, μετρούμενο στους τροχούς του, υ το ύψος του κέντρου βάρους από του εδάφους και F ο παράγων τριβής της οδού.
Το πηλίκον π/υ για κάθε αυτοκίνητο ονομάζεται ατομικός συντελεστής ανατροπής. ο οποίος όσες φορές είναι μικρότερος του παράγοντα τριβής μιας οδού, μας λέει ότι στη δεδομένη στροφή το αυτοκίνητο δεν κινδυνεύει να εκτραπεί αλλά να ανατραπεί και προσδιορίζεται βάσει αυτού η κρίσιμη ταχύτητα ανατροπής που όπως προείπαμε εξαρτάται από την ταχύτητα, το κέντρο βάρους του αυτοκινήτου, τον συντελεστή τριβής και την ακτίνα καμπυλότητας της στροφής.
Φυσικά τα φορτηγά όταν αρχίσουν να ολισθαίνουν πλάγια μπορεί να εκτραπούν πολύ εύκολα αν ένας από τους τροχούς της πλευράς που εκτρέπεται συναντήσει κάποιο εμπόδιο.
Συμπεριφορά του αυτοκινήτου στις στροφές.
Εάν στρέψουμε το τιμόνι του αυτοκινήτου με κάποια ταχύτητα είναι δυνατόν:
- Να ακολουθήσει τη νέα πορεία που επιθυμούμε, όταν η ταχύτητα είναι μικρότερη της κρίσιμης ταχύτητας εκτροπής.
- Να πειθαρχήσει μερικώς, δηλαδή να εκτελέσει στροφή, αλλά να αρχίσει και μια μικρή πλάγια ολίσθηση, όταν η ταχύτητα είναι ίση ή ελαφρώς μεγαλύτερη από την κρίσιμη ταχύτητα εκτροπής.
- Να εκτραπεί της οδού όταν η ταχύτητα είναι αρκετά ανώτερη της κρίσιμης ταχύτητας, οπότε εκτρέπεται με ολίσθηση των μπροστινών τροχών και ακολουθεί την ευθεία προέκταση της αρχικής του πορείας.
- Να εκτραπεί μετά την έναρξη της στροφής με πλάγια ολίσθηση προς τα έξω των πισινών τροχών.
- Να ανατραπεί αν είναι υψηλό, όπως προαναφέραμε.
Ωφέλημα συμπεράσματα
- Δεν υπάρχουν ούτε οδηγοί ούτε αυτοκίνητα που να υπερνικούν τους νόμους της φυσικής.
- Όσο περισσότερο κλειστή είναι μια στροφή τόσο επικίνδυνη γίνεται.
- Οδόστρωμα ολισθηρό από τις καιρικές συνθήκες, με χαλίκια, με φύλλα, άσφαλτος που λειάνθηκε κλπ μειώνει τον συντελεστή τριβής ο οποίος αδυνατεί να συγκρατήσει το αυτοκίνητο.
- Αυτοκίνητα υψηλά ή με φορτία στις σχάρες που αλλοιώνουν το κέντρο βάρους είναι περισσότερο ανασφαλή στις στροφές.
- Απότομα φρεναρίσματα σε στροφές δημιουργούν συνθήκες ολίσθησης αφού οι μπλοκαρισμένοι τροχοί δεν υπακούουν στις εντολές του οδηγού αλλά κινούνται ευθύγραμμα.
6.Τέλος ο υποβιβασμός της ταχύτητας προ της στροφής θα μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε μια δύσκολη κατάσταση και να μην ξεχνάμε ότι: BRAKE ALWAYS BEFORE AND NEVER ON THE COURVE που μεταφράζεται : Τροχοπεδήστε πάντοτε προ της στροφής και ποτέ πάνω σ’ αυτήν.
Για τους τυχερούς καλή επιστροφή. Για όλους η Ανάσταση ας μας φέρει γαλήνη και ευτυχία