Με το βλέμμα στραμμένο στις αβεβαιότητες και στην πρωτοφανή ακρίβεια που έχει επιφέρει ο πόλεμος στην Ουκρανία εν μέσω ευρωπαϊκών παλινωδιών στο θέμα των μέτρων που πρέπει να επιβληθούν για να μπει ένα φρένο στο ράλι τιμών στο φυσικό αέριο και όχι μόνο, η κυβέρνηση κατέθεσε χθες Δευτέρα 3 Οκτωβρίου στη Βουλή το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού με δύο βασικούς στόχους-προβλέψεις: να εξασφαλίσει πλεόνασμα για το 2023 κοντά στο 1% και να διασφαλίσει ότι η ανάπτυξη θα συνεχιστεί και το επόμενο έτος με ρυθμό κοντά στο 2,5%.
Η επίτευξη των δύο αυτών στόχων συνδέεται άμεσα με την επενδυτική βαθμίδα που επιθυμεί η κυβέρνηση να εξασφαλίσει μέσα στο επόμενο έτος για να μπορεί να δανειστεί από τις αγορές με χαμηλότερα επιτόκια σε σύγκριση με τα σημερινά δεδομένα, που οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν πάρει την ανηφόρα λόγω της κατάστασης που επικρατεί διεθνώς.
Το πολιτικό ρίσκο
Για το 2022, στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν – όπως θα αναφέρεται και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού – ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα ανέλθει σε 5,3%-5,5% (πιο συντηρητική πρόβλεψη σε σύγκριση με το 6% του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννη Στουρνάρα), ενώ για το 2023 σημαντικός παράγοντας που θα διαμορφώσει το τελικό αποτέλεσμα είναι τόσο η τιμή του φυσικού αερίου όσο και το πολιτικό ρίσκο που παραμένει αυξημένο σύμφωνα και με τη Moody's, καθώς οι εκλογές που θα πραγματοποιηθούν το 2023 σε συνδυασμό με την ύφεση που θα «χτυπήσει» την Ευρώπη, ενδεχομένως να επηρεάσουν το πιστωτικό προφίλ της χώρας και να καθυστερήσει η απόκτηση της πολυπόθητης «επενδυτικής βαθμίδας».
Οπως εκτιμά ο διεθνής οίκος αξιολόγησης, η αλλαγή του εκλογικού νόμου, με την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών, καθιστά απίθανο να κερδίσει ένα κόμμα την απόλυτη πλειοψηφία ή αρκετές έδρες για τον σχηματισμό ενός σταθερού κυβερνητικού συνασπισμού. Επομένως, ένας δεύτερος γύρος εκλογών κατά τον οποίο θα επανέλθει το μπόνους των εδρών και ένα διάστημα μερικών εβδομάδων ή και παραπάνω για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αποτελεί για τον εν λόγω οίκο το πιο πιθανό σενάριο.
Μεταρρυθμίσεις
O οίκος Moody's, αν και προβλέπει πως θα απαιτηθεί περισσότερος χρόνος για τον σχηματισμό κυβέρνησης, θεωρεί πως ο κίνδυνος αντιστροφής των μεταρρυθμίσεων ή μια ουσιαστική αλλαγή στην πορεία της δημοσιονομικής και οικονομικής πολιτικής είναι χαμηλός, ενώ οι πιστωτές απαιτούν από την Ελλάδα να συνεχίσει τις δημοσιονομικά συνετές δημοσιονομικές πολιτικές προωθώντας περαιτέρω τις απαραίτητες θεσμικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Σύμφωνα με ανώτερο παράγοντα του υπουργείου Οικονομικών το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού το 2023 θα κυμανθεί από 0,8% έως 1% και το ποσοστό ανάπτυξης λίγο κάτω από 2,5% (περίπου 2,3%). Βέβαια αν το ποσοστό του 2022 είναι πάνω από 5,5% θα υπάρξει ανάλογη προσαρμογή προς τα κάτω στο ποσοστό του 2023.
Οσον αφορά το χρέος θα υπάρξει σαφής αναφορά ότι είναι βιώσιμο και ως ποσοστό του ΑΕΠ διαρκώς μειούμενο λόγω της ανάπτυξης που επιτυγχάνεται, με σύμμαχο φυσικά και την ακρίβεια.
Οπως αναφέρει στο «Βήμα της Κυριακής» αρμόδιος κυβερνητικός παράγοντας, «σε σχέση με το χρέος είμαστε σε ένα καλό σημείο και ο συνδυασμός του υψηλού ρυθμού ανάπτυξης με τη βιωσιμότητά του θα μας οδηγήσουν μέσα στο 2023 να κερδίσουμε την επενδυτική βαθμίδα».
Τα μέτρα της ΔΕΘ
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού θα υπάρχουν σαφείς αναφορές στα μέτρα που εξήγγειλε από το βήμα της 86ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, θα είναι κοστολογημένα. Να σημειωθεί ότι το συνολικό ύψος των παρεμβάσεων για το 2023 διαμορφώνεται στα 3,2 δισ. ευρώ.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται: Η πλήρης κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλα τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2023. Η αύξηση των κύριων συντάξεων με συνολικό κόστος περίπου 600 εκατ. ευρώ για το 2023. Η επέκταση του μειωμένου ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στα γυμναστήρια, στις σχολές χορού, στον κινηματογράφο και στο τουριστικό πακέτο, έως τον Ιούνιο του 2023 (κόστος 246 εκατ. ευρώ), αύξηση φοιτητικού επιδόματος και άλλα μέτρα που θα περιγράφονται αναλυτικά στο σχέδιο του προϋπολογισμού.
Πληθωρισμός 11,4% και ανεργία 12,2% τον Αύγουστο
Εκτινάχθηκαν εκ νέου οι τιμές καταναλωτή στη χώρα μας τον Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με τη Eurostat, ενισχύθηκαν κατά 12,1% σε ετήσια βάση. Υπενθυμίζεται ότι ο ετήσιος ήταν στο 11,4% τον Αύγουστο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ενώ σύμφωνα με τη Eurostat ήταν στο 11,2%.
Την ίδια ώρα, η Ελλάδα βρίσκεται για άλλη μια φορά ψηλά στο ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ, καθώς με 12,2% καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση, οριακά πίσω από την πρώτη Ισπανία (12,4%).
Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στο 12,2% διαμορφώθηκε το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας τον Αύγουστο εφέτος, με τους απασχολουμένους να ανέρχονται σε 4.105.420 άτομα, σημειώνοντας ετήσια αύξηση κατά 46.812 άτομα (+1,2%).
