Με μια πρώτη ματιά φαίνεται σαν άλλη μια συνηθισμένη επέτειος, από τις πολλές που έχει προωθήσει ο ΟΗΕ τα τελευταία χρόνια.

του Βαγγέλη Χωραφά

Υπάρχει η Παγκόσμια Τηλεπικοινωνιακή Ένωση, ένας διεθνής οργανισμός που δραστηριοποιείται εντός του ΟΗΕ, όπου τα κράτη και ο ιδιωτικός τομέας συντονίζουν τα παγκόσμια τηλεπικοινωνιακά δίκτυα και υπηρεσίες.

ΟΙ ΑΠΟΚΛΙΝΟΥΣΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

Μπορεί ο ΟΗΕ να προσφέρει το πλαίσιο για συνεργασίες, ωστόσο, στο παγκόσμιο γεωπολιτικό περιβάλλον τείνουν να επικρατήσουν οι αποκλίνουσες, παρά οι συγκλίνουσες τάσεις, σε ότι αφορά τα θέματα της τεχνολογίας και των τηλεπικοινωνιών.

Αναδεικνύονται έτσι οι τεχνοεθνικισμοί και οι τεχνοσυνασπισμοί. Η Κίνα θεωρείται ότι ακολουθεί μια στρατηγική τεχνοεθνικισμού. Αυτή η στρατηγική της επιβάλλει να αυξάνει τις εσωτερικές της τεχνολογικές ικανότητες, καθώς και το βάρος της στην παγκόσμια οικονομία.

Από την άλλη, η Ουάσιγκτον έχει υιοθετήσει το σχήμα τεχνοδημοκρατίες vs τεχνοαπολυταρχίες. Αφορά την αντιπαράθεση προηγμένων τεχνολογικά δημοκρατιών με τα προηγμένα τεχνολογικά, αυταρχικά καθεστώτα. Υπάρχουν πολλές απόψεις για το ποιες χώρες θα συμμετέχουν στις τεχνοδημοκρατίες που καταγράφονται σε σχήματα όπως οι Τ-12, οι D-10 κλπ. Συνήθως η αναφορά γίνεται σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιαπωνία, ο Καναδάς, η Ολλανδία, η Νότια Κορέα, η Φινλανδία, η Σουηδία, η Αυστραλία και το Ισραήλ. Στις τεχνοαπολυταρχίες περιλαμβάνονται χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν, η Βενεζουέλα, το Βιετνάμ κλπ.

Παράλληλα, η προσπάθεια για επιρροή στον Τρίτο Κόσμο γίνεται από την Κίνα μέσω του Digital Silk Road. Αν και αυτός εμφανίζει προβλήματα το τελευταίο διάστημα, η Δύση δεν έχει αρθρώσει ακόμα, ένα συνεκτικό σχέδιο για την αντιμετώπιση του.

Στο επίπεδο του ιδιωτικού τομέα, η αντιπαράθεση μεταξύ της GAFAM (Google, Amazon, Facebook, Apple, Microsoft) της Δύσης και της ΒΑΤΧ (Baidu, Alibaba, Tencent, Xiaomi) της Κίνας, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ένας ανταγωνισμός που δεν έχει μόνο οικονομικό, αλλά και γεωπολιτικό περιεχόμενο, καθώς συνδέεται με τον ανταγωνισμό ΗΠΑ-Κίνας για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία.

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΣΥΝΔΕΣΗ

Στον ορίζοντα διαφαίνεται ήδη και η διαδικασία τεχνολογικής αποσύνδεσης της Δύσης από την Κίνα. Αυτό που επιδιώκει η Αμερική είναι να ιδιοποιηθεί τις επόμενες δεκαετίες, όλα παγκόσμια πρότυπα στην τεχνολογία αιχμής και να τα αρνηθεί στην Κίνα.

Τέτοια πρότυπα αποτελούν κρίσιμο στοιχείο της σύγχρονης τεχνολογίας. Αν στον Ψυχρό Πόλεμο κυριαρχούσε ο αγώνας για την κατασκευή των περισσότερων πυρηνικών όπλων, ο σημερινός ανταγωνισμός μεταξύ των Η.Π.Α. και της Κίνας, θα διαδραματιστεί τουλάχιστον εν μέρει, μέσω ενός αγώνα για τον έλεγχο του γραφειοκρατικού καθεστώτος των ρυθμιστικών κανόνων που βρίσκεται πίσω από τους σημαντικότερους βιομηχανικούς κλάδους της εποχής.

Η Κίνα έχει από καιρό τοποθετηθεί στρατηγικά για να αντιμετωπίσει αυτόν τον «πόλεμο» τεχνολογικών προτύπων, μέσα από το China Standards 2035, ένα σχέδιο για τις ρυθμίσεις στον κυβερνοχώρο και στα big data. Μέχρι τώρα υπάρχουν ανάμικτα αποτελέσματα. Οι ΗΠΑ με τη σειρά τους, έχουν επικεντρωθεί στην αποσύνδεση μόνο σε ορισμένες τεχνολογίες αιχμής.

Προς το παρόν, δεν έχουμε φτάσει στο σημείο «βαλκανοποίησης» της τεχνολογίας. Αλλά το μέλλον είναι πιθανό να γίνει πιο περίπλοκο –και δαπανηρό– εάν η Ευρώπη, οι Η.Π.Α. και η Κίνα υιοθετήσουν, για παράδειγμα, διαφορετικά πρωτόκολλα για το 5G. Είναι πιθανόν το 5G να χωριστεί σε δύο ανταγωνιστικά μπλοκ για να αντικατοπτρίζει διαφορετικά αμερικανικά και κινεζικά πρότυπα. Κάποιο μέτρο διαίρεσης είναι επίσης δυνατό στους ημιαγωγούς, την τεχνητή νοημοσύνη και άλλους τομείς όπου ο ανταγωνισμός ΗΠΑ-Κίνας είναι έντονος.

Το βασικό ερώτημα που θέτουν αυτές οι εξελίξεις, είναι αν θα οδηγηθούμε στο splinternet, δηλαδή στον διαχωρισμό του διαδικτύου. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις, αλλά στο μέλλον τα πάντα θα εξαρτηθούν από την αντιπαράθεση των μεγάλων δυνάμεων.

Πηγή: https://www.facebook.com/vangelis.chorafas

O Βαγγέλης Χωραφάς, διευθυντής της ιστοσελίδας γεωπολιτικής https://www.geoeurope.org/, δημοσιεύει καθημερινά πρωτότυπα άρθρα και αναλύσεις και στην προσωπική του σελίδα στο facebook (https://www.facebook.com/vangelis.chorafas).