Σημαντική μείωση 21% στα ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά καταγράφει το Επικαιροποιημένο Σχέδιο Δράσης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την Καταπολέμηση της Ενεργειακής Ένδειας, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Ο στόχος είναι φιλόδοξος: ως το 2030 να περιοριστεί το ποσοστό στο 4%, δηλαδή περίπου 172.000 νοικοκυριά, από 12,6% το 2023 και 15,9% το 2016. Η νέα στρατηγική ανοίγει τον δρόμο για δωρεάν ενεργειακή αναβάθμιση σε νοικοκυριά που πλήττονται από ακραίες συνθήκες ενεργειακής φτώχειας.
Τρεις άξονες παρεμβάσεων για άμεση και μακροπρόθεσμη στήριξη
Το σχέδιο δομείται σε τρεις βασικούς άξονες, που συνδυάζουν άμεση ενίσχυση, βαθιά ενεργειακή αναβάθμιση και ενημέρωση των πολιτών.
1. Άμεση προστασία των πλέον ευάλωτων νοικοκυριών
Η πρώτη δέσμη μέτρων στοχεύει στη θωράκιση των νοικοκυριών που βρίσκονται σε οριακές συνθήκες. Μεταξύ των προτάσεων περιλαμβάνονται:
- καθορισμός κατώτατου ορίου κατανάλωσης κάτω από το οποίο απαγορεύεται η διακοπή παροχής ενέργειας,
- ευέλικτες ρυθμίσεις και άτοκες τμηματικές εξοφλήσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών,
- ενίσχυση υφιστάμενων μέτρων, όπως το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο.
Πρόκειται για πρωτοβουλίες που αποσκοπούν να αποτρέψουν διακοπές ρεύματος και να ανακουφίσουν όσους αδυνατούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες.
2. Δομική αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας
Εδώ εντάσσεται η δωρεάν ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, με παρεμβάσεις που μπορούν να φτάσουν σε επιδότηση έως 100% για νοικοκυριά όπου οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης υπερβαίνουν το 150% του εισοδήματός τους. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
- ανακαίνιση κατοικιών με χαμηλή ενεργειακή απόδοση,
- παρεμβάσεις στο κτιριακό κέλυφος,
- εγκατάσταση αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης, ψύξης και ζεστού νερού χρήσης,
- υποστήριξη κατοικιών που μισθώνονται από ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά, ώστε να αποτραπεί αύξηση ενοικίων ή κίνδυνος εξώσεων.
Η στρατηγική στοχεύει να αλλάξει ουσιαστικά την ποιότητα ζωής και το κόστος ενέργειας χιλιάδων οικογενειών.
3. Ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση
Ο τρίτος άξονας επικεντρώνεται στη διάδοση γνώσης και πρακτικών εξοικονόμησης ενέργειας. Μέσα από δράσεις ενημέρωσης, οι πολίτες θα μπορούν να αξιοποιήσουν καλύτερα τα μέτρα στήριξης και τις δυνατότητες των προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης.
Πού εντοπίζεται σήμερα η ενεργειακή φτώχεια
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΝ, η ενεργειακή φτώχεια αυξήθηκε σημαντικά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, ενώ περιορίστηκε λιγότερο στην ενεργειακή κρίση λόγω των κρατικών επιδοτήσεων.
Το 2023:
- τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφονται σε Αττική (6,7%) και Νότιο Αιγαίο (9%),
- τα υψηλότερα σε Δυτική Μακεδονία (20,9%) και Θεσσαλία (20,4%).
Η νέα στρατηγική φιλοδοξεί να αντιστρέψει σταδιακά αυτή την εικόνα, επενδύοντας σε πιο ασφαλείς, οικονομικές και βιώσιμες κατοικίες για όλους.
