Προσωπικός Αριθμός: Τι αλλάζει από 3 Ιουνίου στην ταυτοποίηση των πολιτών

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, ανακοίνωσε την έναρξη αυτής της πρωτοβουλίας, η οποία αναμένεται να μειώσει τη γραφειοκρατία και να εκσυγχρονίσει τις διοικητικές διαδικασίες. Ακολουθεί ένας πλήρης οδηγός για τον Προσωπικό Αριθμό, τη λειτουργία του, τη διαδικασία έκδοσης, την ασφάλεια και τις αλλαγές που φέρνει στη ζωή των πολιτών.

Τι Είναι ο Προσωπικός Αριθμός;

Ο Προσωπικός Αριθμός (Π.Α.) είναι ένας μοναδικός, μόνιμος και αμετάβλητος 12ψήφιος αριθμός ταυτοποίησης που αποδίδεται σε κάθε πολίτη. Σχεδιάστηκε για να αντικαταστήσει σταδιακά πολλαπλούς αριθμούς, όπως ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ), ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) και ο αριθμός της ταυτότητας, λειτουργώντας ως το «ψηφιακό κλειδί» για όλες τις συναλλαγές με το Δημόσιο. Η δομή του αποτελείται από 9 αριθμούς και 3 αλφαριθμητικά στοιχεία, εκ των οποίων τα δύο επιλέγονται από τον πολίτη και το τρίτο λειτουργεί ως ψηφίο ελέγχου, δημιουργούμενο αυτόματα από το σύστημα.

Ο Π.Α. δεν ενσωματώνει ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, διασφαλίζοντας την προστασία της ιδιωτικότητας, ενώ η χρήση του υποστηρίζεται από υψηλά πρότυπα ψηφιακής ασφάλειας, όπως η ταυτοποίηση μέσω Taxisnet και ο διπλός παράγοντας ελέγχου ταυτότητας (OTP). Αρχικά, θα χρησιμοποιείται κυρίως για συναλλαγές με δημόσιες υπηρεσίες, αλλά προβλέπεται η επέκτασή του σε ιδιωτικούς φορείς, όπως τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες, μειώνοντας την ανάγκη απομνημόνευσης πολλαπλών αριθμών.

Πώς Λειτουργεί και Πού Χρησιμοποιείται;

Ο Προσωπικός Αριθμός θα αναγράφεται στο πίσω μέρος των νέων ταυτοτήτων, οι οποίες είναι μεγέθους πιστωτικής κάρτας, κατασκευασμένες από πολυκαρβονικό υλικό και εξοπλισμένες με τσιπάκι RFID για ηλεκτρονική ταυτοποίηση, QR Code για άμεση επαλήθευση και προηγμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας κατά της πλαστογράφησης. Επιπλέον, θα ενσωματώνεται στην ψηφιακή ταυτότητα μέσω του gov.gr wallet, καθιστώντας τον το μοναδικό αναγνωριστικό του πολίτη στον ψηφιακό κόσμο.

Αρχικά, ο Π.Α. θα χρησιμοποιείται σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες που υποστηρίζουν τη νέα λειτουργικότητα, όπως η έκδοση πιστοποιητικών, η υποβολή φορολογικών δηλώσεων και η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Σταδιακά, θα επεκταθεί σε συναλλαγές με τον ιδιωτικό τομέα, απλοποιώντας διαδικασίες όπως η σύναψη τραπεζικών λογαριασμών ή η υποβολή ασφαλιστικών αιτημάτων. Η ενοποίηση αυτή αναμένεται να εξαλείψει την ανάγκη για πολλαπλούς αριθμούς ταυτοποίησης, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και διευκολύνοντας τους πολίτες.

Διαδικασία Έκδοσης του Προσωπικού Αριθμού

Η απόδοση του Π.Α. γίνεται μέσω της πλατφόρμας MyInfo, η οποία θα είναι διαθέσιμη από τις 3 Ιουνίου 2025. Η διαδικασία είναι απλή και ασφαλής, περιλαμβάνοντας τα εξής βήματα:

1. Είσοδος στο MyInfo: Οι πολίτες συνδέονται στην πλατφόρμα μέσω των κωδικών Taxisnet.
2. Ασφαλής Ταυτοποίηση: Απαιτείται διπλή ταυτοποίηση με OTP, το οποίο αποστέλλεται σε καταχωρημένο αριθμό κινητού τηλεφώνου στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (ΕΜΕπ).

3. Επιλογή Αλφαριθμητικών Στοιχείων: Οι πολίτες επιλέγουν δύο από τα τρία αλφαριθμητικά στοιχεία του Π.Α., ενώ το τρίτο δημιουργείται αυτόματα.

4. Επιβεβαίωση Στοιχείων: Οι πολίτες ελέγχουν τα προσωπικά τους στοιχεία (όνομα, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, ΑΔΤ κ.λπ.) και μπορούν να υποβάλουν αίτημα διόρθωσης σε περίπτωση ανακρίβειας.
5. Έκδοση Π.Α.: Ο αριθμός αποδίδεται αυτόματα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα.

Για την έκδοση νέας ταυτότητας, οι πολίτες πρέπει να έχουν ήδη αποκτήσει τον Π.Α. πριν από το ραντεβού τους στο αστυνομικό τμήμα. Μέχρι σήμερα, έχουν εκδοθεί πάνω από 1,7 εκατομμύρια νέες ταυτότητες, ενώ οι πολίτες μπορούν να απευθυνθούν σε οποιαδήποτε από τις 371 Υπηρεσίες Έκδοσης στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως τόπου κατοικίας. Εξετάζεται, μάλιστα, η επέκταση του ωραρίου λειτουργίας αυτών των υπηρεσιών, ακόμα και τις Κυριακές, για καλύτερη εξυπηρέτηση.

Τι Γίνεται με τις Υφιστάμενες Ταυτότητες;

Οι υπάρχουσες ταυτότητες, είτε παλαιού είτε νέου τύπου, παραμένουν σε ισχύ μέχρι τη λήξη τους ή την αντικατάστασή τους. Οι πολίτες που κατέχουν ήδη νέου τύπου ταυτότητα μπορούν να εκδώσουν τον Π.Α. ηλεκτρονικά μέσω του MyInfo, χωρίς να χρειάζεται να αντικαταστήσουν την ταυτότητά τους. Σε περίπτωση που κάποιος δεν επιθυμεί να αποκτήσει Π.Α., μπορεί να εκδώσει νέα ταυτότητα χωρίς αυτόν, η οποία θα ισχύει κανονικά. Ωστόσο, η απόκτηση του Π.Α. συνιστάται για την πλήρη αξιοποίηση των ψηφιακών υπηρεσιών.

Τι Συμβαίνει με ΑΦΜ και ΑΜΚΑ;

Ο Προσωπικός Αριθμός δεν καταργεί άμεσα τον ΑΦΜ και τον ΑΜΚΑ. Αρχικά, θα συμπληρώνει τα υφιστάμενα μητρώα, επιτρέποντας τη χρήση του αντί αυτών σε συναλλαγές. Σταδιακά, αναμένεται να υπερκαλύψει αυτούς τους αριθμούς, καθιστώντας τον το μοναδικό αναγνωριστικό για κάθε πολίτη. Η μετάβαση θα είναι ομαλή, με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης να προβλέπει μηχανισμούς διόρθωσης τυχόν λαθών στα μητρώα μέσω της πλατφόρμας MyInfo, εξασφαλίζοντας την ακρίβεια των στοιχείων.

Ασφάλεια Δεδομένων

Η ασφάλεια αποτελεί προτεραιότητα για τον Π.Α. Ο αριθμός δεν περιλαμβάνει ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, ενώ η ταυτοποίηση μέσω Taxisnet και OTP ενισχύει την προστασία. Επιπλέον, η συμμόρφωση με τις οδηγίες της Αρχής Προστασίας Δεδομένων και η χρήση κρυπτογράφησης διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες των πολιτών παραμένουν ασφαλείς. Αυτό καθιστά τον Π.Α. λιγότερο ευάλωτο σε παραβιάσεις σε σύγκριση με άλλους αριθμούς ταυτοποίησης που περιέχουν προσωπικές πληροφορίες.

Ειδικές Περιπτώσεις και Προβλήματα

Σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν ανακρίβειες στα μητρώα (π.χ. λάθη σε όνομα, ΑΦΜ ή ΑΜΚΑ), η πλατφόρμα MyInfo επιτρέπει στους πολίτες να υποβάλουν αίτημα διόρθωσης. Εάν κάποιος έχει αιτηθεί αλλά δεν έχει λάβει τον Π.Α., μπορεί να εκδώσει ταυτότητα χωρίς αυτόν, με την προϋπόθεση ότι θα ολοκληρώσει τη διαδικασία αργότερα. Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει προβλέψει ευελιξία για ειδικές περιπτώσεις, όπως πολίτες χωρίς καταχωρημένο κινητό τηλέφωνο στο ΕΜΕπ, με δυνατότητα εναλλακτικής ταυτοποίησης.

Οφέλη για τους Πολίτες

Η καθιέρωση του Προσωπικού Αριθμού φέρνει πολλαπλά οφέλη:

• Απλοποίηση Διαδικασιών: Οι πολίτες θα χρησιμοποιούν έναν μόνο αριθμό για όλες τις συναλλαγές, μειώνοντας την πολυπλοκότητα.
• Μείωση Γραφειοκρατίας: Η ενοποίηση των μητρώων εξαλείφει την ανάγκη για πολλαπλές ταυτοποιήσεις.
• Ψηφιακός Εκσυγχρονισμός: Η ενσωμάτωση του Π.Α. στο gov.gr wallet και στις νέες ταυτότητες προάγει την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών.
• Επέκταση στον Ιδιωτικό Τομέα: Η μελλοντική χρήση του Π.Α. σε τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες θα διευκολύνει τις καθημερινές συναλλαγές.
• Ασφάλεια και Προστασία: Η μη ενσωμάτωση ευαίσθητων δεδομένων και η χρήση προηγμένων μέτρων ασφαλείας προστατεύουν τους πολίτες από κινδύνους.

Η Ελλάδα στην Ψηφιακή Εποχή

Η εισαγωγή του Προσωπικού Αριθμού αποτελεί μέρος του ευρύτερου σχεδίου ψηφιακού μετασχηματισμού της Ελλάδας, που περιλαμβάνει την επέκταση των υπηρεσιών του gov.gr, την ψηφιοποίηση των δημόσιων αρχείων και την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των μητρώων. Η πρωτοβουλία αυτή, υπό την καθοδήγηση του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τοποθετεί τη χώρα στην πρώτη γραμμή των ψηφιακών εξελίξεων, ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων ευρωπαϊκών κρατών που έχουν υιοθετήσει παρόμοια συστήματα.

Ο Προσωπικός Αριθμός αποτελεί ένα ορόσημο για την ψηφιακή Ελλάδα, προσφέροντας στους πολίτες έναν πιο απλό, ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο αλληλεπίδρασης με το κράτος και τον ιδιωτικό τομέα. Από τις 3 Ιουνίου 2025, η πλατφόρμα MyInfo ανοίγει τις πόρτες της, καλώντας τους πολίτες να αποκτήσουν τον δικό τους Π.Α. και να συμμετάσχουν στη νέα ψηφιακή εποχή. Με υψηλά πρότυπα ασφάλειας, ευελιξία στη διαδικασία έκδοσης και πολλαπλά οφέλη, ο Π.Α. υπόσχεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που λειτουργεί η καθημερινότητά μας.

Πηγές: Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης