Γράφει ο Γιώργος Τζέλλος
Με αφορμή τη σημερινή 78η επέτειο από τη διάσωση της Αιανής , που απειλούνταν με αφανισμό από τους Γερμανούς κατακτητές , αξίζει να θυμηθούμε και να μάθουμε τι έγινε την ημέρα εκείνη. Αν και τα γεγονότα λίγο πολύ είναι γνωστά, καθώς από το 1980, που πρωτοκαθιερώθηκε η εκδήλωση μνήμης, γίνονταν κάθε χρόνο στις 25 Γενάρη, από την Εκκλησία αρχικά , την Κοινότητα και το Δήμο στη συνέχεια , εκδηλώσεις μνήμης , αφιερωμένες στο γεγονός που έλαβε χώρα την ημέρα εκείνη , αλλά και στους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης της περιόδου 1941-1944.
Τα όσα γράφω παρακάτω είναι μια λογική σύνθεση των όσων άκουσα, διάβασα. ερεύνησα και πληροφορήθηκα τα τελευταία σαράντα χρόνια, χωρίς να σημαίνει ότι αυτή είναι και η πλήρης και αληθινή περιγραφή των γεγονότων.
Στις 15 Ιανουαρίου του 2007 συναντήθηκα στο Δημαρχείο με τον αείμνηστο Σωκράτη Γιαννάκη , με σκοπό να μου πει τι θυμάται και τι γνωρίζει για τα γεγονότα της 25ης Γενάρη 1944 , ημέρα κατά την οποία οι Γερμανοί , πέραν των άλλων που ακολούθησαν , το πρωί της ημέρας αυτής σκότωσαν τον πατέρα του τον Γιάννη Γιαννάκη-Στάμο. Ήθελα να ξέρω από πρώτο χέρι τα γεγονότα καθώς επρόκειτο να γράψω ομιλία που θα εκφωνούσα , ως νέος Δήμαρχος , στην πλατεία της Αιανής στις 25-01-2007 στα πλαίσια της εκδήλωσης μνήμης για την διάσωση της Αιανής. Την ημέρα εκείνη-25-01-1944- ο Σωκράτης ήταν οκτώ χρονών. Θυμόταν , όπως αποδείχθηκε , παρα πολλά από όσα είχαν πέσει στην αντίληψη του ή είχε πληροφορηθεί από τη μάνα του και την μεγαλύτερη αδερφή του την Ευγενία και γνώριζε ακόμα πιο πολλά ερευνώντας ως ενήλικος αργότερα για όσα προηγήθηκαν του φόνου του πατέρα του και όσα ακολούθησαν στη συνέχεια. Τα κατέγραψα όλα. Ο Σωκράτης είχε μαζί του και μια φωτοτυπία απο την «Ληξιαρχική Πράξη Αποβιώσεως» του πατέρα του, που μου άφησε ως αποδεικτικό υλικό.
Σύμφωνα με την ληξιαρχική πράξη αποβιώσεως αριθμός 12/17-09-1947 του βιβλίου δηλωθέντων θανάτων της κοινότητας Αιανής “Στις 17 Σεπτεμβρίου 1947 και ώρα 11 το πρωί στο Κοινοτικό κατάστημα Αιανής ενώπιον του Ληξιάρχου Νικολάου Αντωνίου εμφανίστηκε ο Αθανάσιος Ευθ. Αναστασιάδης , επαγγέλματος γεωργού , κάτοικος Αιανής και δήλωσε ότι στην Αιανή Κοζάνης την εικοστή πέμπτη του μηνός Ιανουαρίου ημέρα Τρίτη και ώρα 11η π.μ. του χιλιοστού εννιακοσιοστού τεσσαρακοστού τετάρτου έτους (25-01-1944) απεβίωσε ο Ιωάννης Γιαννάκης ή Στάμου κάτοικος Αιανής Κοζάνης γεννηθείς στην Αιανή Κοζάνης , ηλικίας ετών τριάντα οκτώ (38) επαγγέλματος γεωργού, θρησκεύματος ορθοδόξου, υιός του Γεωργίου αποβιώσαντος. Ο θάνατος κατά την ένορκο κατάθεση μαρτύρων επήλθε “εκ φόνου δια τυφεκισμού υπό Γερμανών” .Η πράξη αυτή συνετάγει μετά από την με αριθμό 2773/3-09-1947 παραγγελία του Εισαγγελέως Κοζάνης.»
Ο θάνατος του από ότι φαίνεται δηλώθηκε με καθυστέρηση 44 μηνών προφανώς λόγω των τότε συνθηκών.
Ποιος ήταν Ιωάννης Γιαννάκης;
Γεννήθηκε το 1906 στην Κάλλιανη. Γονείς του ο Γεώργιος Γιαννάκης και η Αικατερίνη δεύτερη σύζυγός του Γεωργίου . Αδέρφια του ο Θανάσης Στάμος και ο Αργύρης Στάμος, αλλά και ο Ζήσης με τον Χαρίση Στάμο από διαφορετική μάνα, πρώτη σύζυγο του Γεωργίου και η Φώτω, κόρη της Αικατερίνης από τον πρώτο της άνδρα τον Γεωργάκη , σύζυγος μετέπειτα του Γρηγόρη Βαβλιάρα. Ο Γιαννάκης παντρεύτηκε τη Θεοδώρα, από το σόι του Γκαλγκουράνα, αδερφή του Ηλία και του Λάζου. Παιδιά τους η Ευγενία (1933-2008), ο Σωκράτης (1936-2016), ο Τηλέμαχος (1939) και ο Μηνάς (1943). Ονόματα όλα αρχαιοελληνικά. Κάτι σήμαινε αυτό σε σχέση με τις αντιλήψεις του ανθρώπου αυτού.
Ο Γιαννάκης ήταν αντάρτης και υπεύθυνος του ΕΑΜ Αιανής στην περίοδο της τριπλής κατοχής Γερμανών, Ιταλών και Βουλγάρων 1941-1944.
Σαν σήμερα στις 25-01-1944 οι Γερμανοί κατακτητές επικουρούμενοι από τους γερμανοντυμένους συνεργάτες τους ΠΑΟτζήδες – Κώστας Σπενταμίδης και Λάζαρος Καραγιάννης από το Σπάρτο ,(γραπτή πληροφορία από τον Σπύρο Ζυμάρα εφημερίδα Αιανή 3/1981) ήρθαν χαράματα στην Αιανή με σκοπό να καθαρίσουν την περιοχή της Αιανής από τα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ ξέροντας ότι η Αιανή ήταν το επίκεντρο των ανταρτών και συμμετείχε με τουλάχιστον εικοσιπέντε αντάρτες. Κατέκλυσαν τους δρόμους και κάθε πέρασμα του χωριού και με την απειλή των παρατεταμένων όπλων και των στημένων πολυβόλων στους γύρω λόφους του χωριού , συγκέντρωσαν από κάθε σπίτι που επισκέπτονταν τον ανδρικό πληθυσμό άνω των δεκαέξι ετών στο προαύλιο της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου-περίπου εκατόν πενήντα άτομα- με σκοπό τον έλεγχο ταυτοπροσωπίας των ανδρών και σύλληψη τυχόν ανταρτών του ΕΛΑΣ , που θα βρίσκονταν ανάμεσά τους. Θα τους σκότωναν όμως όλους αν στην προσπάθεια τους για τον πλήρη έλεγχο και υποταγή των κατοίκων του χωριού μας έβρισκαν την παραμικρή έστω αντίσταση από τους Ελασίτες αντάρτες της περιοχής. Και ευτυχώς η διορατικότητα και έγκαιρη κινητοποίηση της ντόπιας ηγεσίας του Ε.Α.Μ. που εκπροσωπούνταν από τον Ευαγγελόπουλο Βαγγέλη ,σε συνδυασμό με την ομοψυχία των κατοίκων, έσωσε τους ανήμπορους να αντιδράσουν στημένους απέναντι από τα πολυβόλα άνδρες της Αιανής –παππούδες και πατεράδες μας -από τον βέβαιο, προδιαγεγραμμένο ομαδικό θάνατο. Όπως περιγράφουμε παρακάτω ο Βαγγέλης Ευαγγελόπουλος από το μεσάνυχτα της προηγούμενης ημέρας, μετα από ενημέρωση που είχε από τον Γιάννη Γιαννάκη, είχε ειδοποιήσει τον καπετάν Παλαιολόγο , επικεφαλής των ανταρτών , να απομακρυνθούν από την περιοχή , να προφυλαχθούν και να μην προβούν σε καμιά ενέργεια που θα προκαλούσε και θα εξαγρίωνε περισσότερο τους Γερμανούς αν αυτοί θα εμφανίζονταν στο χωριό.
Πρόεδρος του χωριού ήταν ο Γρηγόριος Κοντός του Αθανασίου, 38 χρονών τότε , αλλά τη συγκεκριμένη ημέρα , που ήταν και ημέρα της ονομαστικής του γιορτής, ειπώθηκε δημόσια στην προπέρσινη εκδήλωση στην Αιανή, ότι απουσίαζε από το χωριό. Ωστόσο σύμφωνα με όσα μου είπε ένας από τους γιους του στις 22/08/2021 , δεν απουσίαζε, αλλά είχε κρυφτεί στο χωριό για να μη τον βρουν οι Γερμανοί. Οπότε όλο το βάρος της αγριότητας του Γερμανού επικεφαλής αξιωματικού το σήκωσε ο Αντιπρόεδρος Αθανάσιος Μανώλας.
Σημειώνω εδώ τον απόηχο των όσων άκουσα από συγχωριανούς εδώ και σαράντα χρόνια. Ότι κατά την περίοδο 1942-1944 ο Πρόεδρος του χωριού Γρηγόριος Κοντός και ο υπεύθυνος του ΕΑΜ , αλλά και αμέσως προηγούμενος Πρόεδρος του χωριού Βαγγέλης Ευαγγελόπουλος, συνεργάστηκαν με σκοπό να προστατευθεί και να διασωθεί το χωριό.
Λίγο όμως πριν την συγκέντρωση αυτή- με το ξημέρωμα- οι Γερμανοί είχαν σκοτώσει τον συγχωριανό μας Ιωάννη Γιαννάκη –Στάμο , που προσπάθησε, χωρίς να τα καταφέρει ,μόλις αντιλήφθηκε ότι έρχονται και στο δικό του σπίτι οι Γερμανοί , να διαφύγει από το χωριό και να μην πέσει στα χέρια τους. Πήρε τα όπλα του και κατευθύνθηκε τρέχοντας προς τα δυτικά . Τον σκότωσαν λίγο πιο κάτω νοτιοδυτικά από τον λόφο του Προφήτη Ηλία πυροβολώντας από την κορυφή του λόφου οι στρατιώτες της Γερμανικής Φρουράς που φώναξαν να σταματήσει.
Ο Γιάννης Γιαννάκης – Στάμος αγωνίζονταν- όπως έκανε και η πλειοψηφία του ελληνικού λαού- να διώξει τους ναζί κατακτητές από τη χώρα μας . Αγωνίζονταν για τη λευτεριά της πατρίδας μας . Στις 24 Ιανουαρίου 1944 βρέθηκε στο χωριό Σιδερά Κοζάνης-όπως και ο Σπύρος ο Ζυμάρας, υπεύθυνος του ΕΑΜ της Κάτω Κώμης και συμμετείχε σε σύσκεψη στελεχών και υπευθύνων του ΕΑΜ με σκοπό να εξετάσουν την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί και είχε εξαγριώσει τους Γερμανούς και τα μέτρα που θα λάβουν μετά την δολοφονία την ίδια ημέρα στο χωριό Βατερό Κοζάνης , από μια ομάδα ανταρτών του ΕΛΑΣ, με επικεφαλής τον καπετάν Υψηλάντη –Αλέκος Ρόσιος από τη Σιάτιστα, ενός Γερμανού αξιωματικού-γιατρού καθώς και του οδηγού του , οι οποίοι πήγαιναν με το αυτοκίνητο στην Κοζάνη, με σκοπό ο γιατρός μάλλον να ξεγεννήσει μια γυναίκα που είχε περιπλοκές στη γέννα.
Στην σύσκεψη εκτιμήθηκε και προβλέφθηκε ότι οι Γερμανοί θα αποφάσιζαν και θα εξαπέλυαν αντίποινα εναντίον του λαού της περιοχής και των ανταρτικών δυνάμεων , τακτική που εφάρμοζαν σε κάθε παρόμοια περίπτωση . Αποφασίστηκε λοιπόν εν όψει των αναμενόμενων αντίποινων , να ειδοποιηθούν επειγόντως οι υπεύθυνοι του ΕΛΑΣ, στην περιοχή Κοζάνης και Βεντζίων ώστε να λάβουν τις προφυλάξεις τους και να αποφύγουν ενέργειες που μπορεί να εξαγρίωναν ακόμα περισσότερο τους Γερμανούς , μέχρι να ηρεμήσει η κατάσταση, με την ελπίδα ότι θα αποφεύγονταν τα αντίποινα. Οι Γερμανοί βέβαια δεν καταλάβαιναν από τέτοια. Ήδη στο Βατερό είχαν σκοτώσει την ίδια ημέρα κάποιους κατοίκους και δυο ημέρες μετά, στις 26 Γενάρη, σκότωσαν σαράντα τρεις πατριώτες Έλληνες στη θέση «Νταμάρια» στην Παναγιά Κοζάνης.
Με τη λήξη της συνεδρίασης οι συμμετέχοντες υπεύθυνοι του ΕΑΜ αναχώρησαν για τους τόπους καταγωγής των με πρώτο μέλημα να ειδοποιηθούν αμέσως οι διάφοροι επικεφαλής των αντάρτικων ομάδων του ΕΛΑΣ. Ο Γιαννάκης και Ζυμάρας επέστρεψαν στην Αιανή. Επικοινώνησαν με τον Βαγγέλη Ευαγγελόπουλο , οποίος είχε φροντίσει να φθάσει το μήνυμα όλη τη νύχτα στον καπετάν Παλαιολόγο–Ζυγούρας Δημήτριος από τη Βουχωρίνα, που βρίσκονταν στην περιοχή προς το Χρώμιο. Αυτό ως γεγονός το επιβεβαίωσε στις 25-01-1983 ο Γκουρτζιούμης Γρηγόρης του Ιωάννη σε σύσκεψη που είχε γίνει από την Κοινότητα Αιανής για να κατατεθούν απόψεις και στοιχεία σχετικά με το γεγονός.
Ο Ζυμάρας κοιμήθηκε στην Αιανή. Δεν πήγε στην Κάτω Κώμη, που ως γνωστόν από τις αρχές του μηνός είχε οπλιστεί με την Π.Α.Ο. οργάνωση που στήριζαν οι Γερμανοί κατακτητές και εχθρεύονταν το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Ο Γιαννάκης κοιμήθηκε στο σπίτι του.
Όμως οι Γερμανοί προφανώς τα είχαν πληροφορηθεί όλα αυτά και το πρωί της άλλης ημέρας ανήμερα του Αγίου Γρηγορίου ήρθαν στην Αιανή καθώς ήταν χωριό με αρκετούς αντάρτες , υποστήριζε το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ και είχε αρνηθεί πεισματικά να ενταχθεί στην ΠΑΟ , παρά τις επίμονες προσπάθειές της .
Οι Ναζί στην προσπάθεια τους να τρομοκρατήσουν τους συγκεντρωμένους άνδρες και τον άμαχο πληθυσμό έφεραν το πληγωμένο κορμί του από την περιοχή του Αηλιά , που τον είχαν σκοτώσει, στο προαύλιο της εκκλησίας και το σώριασαν κάτω από το δέντρο της μουριάς. Ο καθένας αντιλαμβάνεται τις φοβερές αυτές στιγμές αγωνίας που έζησαν οι συγκεντρωμένοι και οι υπόλοιποι συγχωριανοί μας. Ταυτόχρονα όμως στάλθηκαν με μοτοσικλέτα δύο Γερμανοί με δυο κατοίκους της Αιανής συνοδούς στο κλουβιά –Γκέκας Ιωάννης και Χρήστος Κολοβός, ίσως μόνο ο ένας δεν το έχω διασταυρώσει – να ανιχνεύσουν την περιοχή ως το Χρώμιο αν υπάρχουν αντάρτες και αν ενοχληθούν από αυτούς. Οι Γερμανοί είχαν διακηρύξει πως αν έβρισκαν αντάρτες θα σκότωναν όλους τους συγκεντρωμένους και θα έκαιγαν το χωριό. Ολοκαύτωμα δηλαδή…..
Οι αντάρτες όμως της περιοχής , όπως αναφέρουμε παραπάνω, είχαν έγκαιρα ειδοποιηθεί από τα μεσάνυχτα από τον πολιτικό επίτροπο του ΕΑΜ να μην γίνουν αντιληπτοί και να μην τους ενοχλήσουν φυσικά διότι θα κινδύνευε το χωριό . Όπως και έγινε . Οι μοτοσικλετιστές επέστρεψαν και διαβεβαίωσαν ότι δεν βρήκαν αντάρτες .
Οι Γερμανοί παράλληλα ζήτησαν από τους διερμηνείς γνώστες της Γερμανικής γλώσσας Μιχάλη Παπακωνσταντίνου ( ο οποίος δεν ξέρω αν έγραψε κάτι για αυτό το περιστατικό) και τον συγχωριανό μας Γρηγόρη Καλλιανιώτη, που βρέθηκε στη συγκέντρωση με τη βία, όπως και οι υπόλοιποι συγχωριανοί , αλλά και από τους δυο ΠΑΟτζήδες από το Σπάρτο , έλεγχο ταυτοπροσωπίας των συγκεντρωμένων και να αναγνωρίσουν και να υποδείξουν ποιοι από αυτούς ήταν αντάρτες. Ευτυχώς και προς τιμή τους δεν υπέδειξαν κανέναν, αν και ήταν μεταξύ των άλλων και ο Σπύρος ο Ζυμάρας, ο οποίος δεν ακολούθησε τον Γιαννάκη το πρωί , όταν αυτός τον προέτρεψε να φύγουν και προτίμησε να συλληφθεί και να έχει όποια τύχη θα είχαν και οι άλλοι στη συγκέντρωση που θα ακολουθούσε. Ένας ΠΑΟτζής πάντως γνώριζε τον Ζυμάρα , καθώς ήταν πρώην αντάρτης και καλά που θυμήθηκε τη στιγμή εκείνη ότι είναι Έλληνας και δεν τον πρόδωσε.
Ο επικεφαλής Γερμανός αξιωματικός λαμβάνοντας υπόψη ότι αντάρτες δεν βρέθηκαν ανάμεσα στους συγκεντρωμένους, η αποστολή μέχρι το Χρώμιο γύρισε ανενόχλητη και τέλος πάντων και ένας σκοτωμένος αντάρτης ήταν επιτυχία , πείθεται ότι δεν υπάρχουν αντάρτες και αποφασίζει να διαλύσει την συγκέντρωση, να ελευθερώσει τους κατατρομαγμένους συγχωριανούς μας, που επί τρίωρο περίπου έζησαν το μαρτύριο του επερχόμενου θανάτου. Κάτι είχαν ακούσει για το Μεσόβουνο, τους Πύργους , την Κλεισούρα, την Ερμακιά , το Δίστομο , τα Καλάβρυτα…….
Πήρε όμως μαζί του ορισμένους συγχωριανούς μας -γύρω στους δεκαπέντε – στην Κοζάνη γιατί τάχα χρωστούσαν το φόρο και τους φυλάκισε στο στρατόπεδο , αλλά μετά από δυο βράδια τους απελευθέρωσε.
Ο αφανισμός και το ολοκαύτωμα αποφευχθήκαν …..Η Αιανή διασώθηκε.
Τι είπε ο Ζυμάρας ο Σπύρος για το γεγονός αυτό.
Για το θέμα αυτό παραθέτω τι είπε στις 25-01-1983 ο Ζυμάρας Σπύρος στη σύσκεψη που διοργάνωσε η Κοινότητα Αιανής αν βέβαια ο πρακτικογράφος τα κατέγραψε σωστά ” Ήμασταν σε μια σύσκεψη στα Σιδερά. Όταν γυρίσαμε στην Αιανή ο Στάμος μου είπε να πάμε στο μαντρί του Μπούκου Θανάση. Αυτός πήγε στο σπίτι, πήρε όπλα και χειροβομβίδες και έδωσε και μένα ένα όπλο. Πήγαμε στο σπίτι του Βαβλιάρα φάγαμε και μετά πήγαμε στο σπίτι του Στάμου. Στο σπίτι του Στάμου ήταν Καισαριώτες και μας είπαν να πάμε στην Καισαρειά. Ο Στάμος μου είπε ότι θα πάει, αλλά του είπα να γυρίσει νωρίς. Μετά πήγαμε και οι δύο στο σπίτι του Βαγγέλη του Ευαγγελόπουλου, ξαπλώσαμε. Κάποιος ήρθε και μας είπε ότι είναι Γερμανοί στην Αιανή. Ο Στάμος πήρε τα όπλα και έφυγε, εγώ δεν είχα όπλο. Μου είπε να πηγαίνω στο υπόγειο να κρυφτώ, εγώ δεν πήγα. Και με μάζεψαν και μένα οι Γερμανοί στην εκκλησία μαζί με τους άλλους Αιανιώτες. Τον Στάμο τον είδαν όταν έφευγε και τον σκότωσαν. Και όταν τον σκότωσαν έφεραν τον ……….. Καραγιάννη να βεβαιώσουν εάν είναι ο Γιαννάκης. Ο διερμηνέας των Γερμανών με είχε δει(εγώ ήμουν πίσω από τον Βαγγέλη τον Ευαγγελόπουλο) και είπε ότι πολλοί από τους κατοίκους δεν πλήρωσαν τα …….. Και ……..να πάρουν ομήρους 25 άτομα, τους πήραν και μετά είπαν να διαλυθούν όλοι. Εγώ μετά τη διάλυση της συγκέντρωσης έφυγα και πήγα στον Γκέκα και από εκεί στα μαντριά του Τζέλλου. Οι Γερμανοί είχαν έρθει στο χωριό για να κάψουν το σπίτι του Στάμου μαζί με τους ΠΑΟτζήδες.”
Διατηρώ μια αμφιβολία για το αν αποδόθηκαν σωστά τα λεγόμενα του.
Η πυρπόληση του σπιτιού του Γιαννάκη.
Πριν αναχωρήσει για την Κοζάνη , κάπως εσπευσμένα λόγω ενός τηλεφωνήματος που είχε δεχθεί , ο Γερμανός επικεφαλής αξιωματικός έδωσε εντολή να κάψουν το σπίτι του Γιαννάκη. Οι Γερμανοί ζήτησαν , με την απειλή των όπλων, από τον Γ. Κ. να τους υποδείξει το σπίτι του Γιαννάκη. Θέλοντας και μη τους το υπόδειξε. Περικύκλωσαν το σπίτι του. Οι Ναζί στη συνέχεια αφού αφαίρεσαν όλα τα υπάρχοντα του νοικοκυριού του και αφού πήραν όλα τα ζώα του σπιτιού αποτελείωσαν το κακό καίγοντας και το σπίτι της οικογένειας.
Ο Γιαννάκης , πότισε με το αίμα του τα χώματα της αδούλωτης Αιανής και θεωρώ πως σε μια οδό στην Αιανή πρέπει να δοθεί το όνομα του σε ένδειξη τιμής και αναγνώρισης της θυσίας του . Ποτέ δεν είναι αργά. Δυστυχώς επί των ημερών μου δεν προλάβαμε να το κάνουμε.
Η Αιανή στην περίοδο της κατοχής και του αντιστασιακού αγώνα τάχθηκε στο σύνολο της με το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ και πολέμησε τους κατακτητές με όποιο τρόπο και μέσο μπορούσε. Τροφοδότησε τον αγώνα με ένοπλους αντάρτες και κάθε είδους υλική και κυρίως ηθική βοήθεια . Εδώ στην Αιανή οι συνεργάτες των Γερμανών από την γύρω περιοχή δεν βρήκαν ούτε έναν πρόθυμο να τους ακολουθήσει και να υπηρετήσει τα σχέδια τους. Δεν υποτάχθηκε κανείς και για αυτό είμαστε όλοι διπλά περήφανοι ως απόγονοι άξιων πραγματικών πατριωτών προγόνων.
Η χήρα γυναίκα του η Θεοδώρα , στη συνέχεια παντρεύτηκε τον Ευθύμιο Αναστασιάδη (1910-1973) από την Αγία Παρασκευή, που ήρθε γαμπρός στην Αιανή , ήταν και αυτός χήρος. Ο Αθανάσιος Αναστασιάδης που δήλωσε τον θάνατο, ήταν γιος του Ευθυμίου από την πρώτη σύζυγό του.
Πάντως επειδή έχουν ειπωθεί και γραφτεί πολλά για τις συνθήκες του θανάτου του και τι συνέβη στις 25-01-1944 , σας προτρέπω να διαβάσετε το πιο πρόσφατο δημοσιευμένο – στα ΜΜΕ -κείμενο , ομιλία του συνταξιούχου δασκάλου και πρώην Δημάρχου Στέφανου Βαβλιάρα που εκφώνησε στις 25-01-2020 στην εκδήλωση της Κοινότητας Αιανής, όπως και το κείμενο που έγραψε ο δάσκαλος και ιστορικός Θανάσης Καλλιανιώτης γιος του Γρηγόρη που έζησε απο μέσα τα γεγονότα.
25 01 2022
Τζέλλος Ν. Γιώργος
