Φέρνω στην επικαιρότητα μια πρωτοβουλία του Ταγματάρχη Γεωργίου Καρούσου, που υπηρετούσε την περίοδο εκείνη στο Α΄. Σώμα Στρατού και κάναμε παρέα κατά την παραμονή του στην Κοζάνη.
Του Γιάννη Κορκά
Ήρθε και με επισκέφτηκε στο κατάστημά μου, την Τρίτη ημέρα από την επιβολή της δικτατορίας, και ήταν Μ. Δευτέρα .
(Τότε διατηρούσα κατάστημα αντιπροσωπειών αυτοκινήτων και γεωργικών μηχανημάτων που βρισκόταν επί της οδού 11ης Οκτωβρίου 130, όπου διατηρούσα και πρατήριο καυσίμων) .
Μου είπε λοιπόν ο Γ. Καρούσος ,γνωρίζοντας ότι ήμουν οπαδός της Ε.Κ. και υποστηριχτής της αγωνιστικής ομάδας του 114 .
Το 114 ήταν το ακροτελεύτιο άρθρο του συντάγματος , που έλεγε ότι «Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων », να ειδοποιήσω τα παιδιά της ΕΔΥΝ, δηλαδή της νεολαίας της Ενώσεως Κέντρου, να συγκεντρωθούμε και να μας ενημερώσει το σχέδιο που έχει καταρτήσει για να καταλάβουμε το Α΄ .Σ. Στρατού. Θα μας οδηγούσε από κρυφό σημείο μέσα στο Στρατόπεδο και θα μας εφοδίαζε με οπλισμό. Θα μας τοποθετούσε ως φρουρά σε επίκαιρα σημεία του στρατοπέδου και αυτός μαζί με άλλους αξιωματικούς , που τους είχε μυήσει και ήταν αντίθετη με την χούντα, θα συνελάμβαναν τον Σωματάρχη και τους αξιωματικούς του επιτελείο του. Υπηρετούσε τότε ως σωματάρχης ο Γ. Χατζής, που δεν ήταν μυημένος στη χούντα και ίσως να ενέδιδε στην ενέργεια του Γ. Καρούσου. Τον αποστράτευσαν μετά την επικράτηση της χούντας, διότι δεν ήταν στην ομάδα τους. Να προσθέσω εδώ για την ιστορία ότι η Κοζάνη είχε το προνόμιο Ή μάλλον το Α΄. Σώμα Στρατού να υπηρετήσουν τα προηγούμενα χρόνια πρωτοκλασάτα στελέχη της χούντας. Το 1964 ήταν Σωματάρχης ο Γρηγόριος Σπαντιδάκης μέχρι το 1965, και Αρχηγός ΓΕΣ το 1967 που εκδηλώθηκε το πραξικόπημα, μετά Υπουργός Εθνικής αμύνης και αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κόλλα.
Το 1965-1966 ήταν Σωματάρχης ο Γ. Ζωϊτάκης , μετά διοικητής του Γ.΄Σώματος στρατού και ακολούθως αντιβασιλέας επί χούντας. Επίσης υπηρέτησε στο Α΄. Σ. Στρατού και ο Ν. Μακαρέζος, ως αντισυνταγματάρχης , ένας από τους τρεις πραξικοπηματίες, υπουργός συντονισμού μετά την 21-4-67 και στη συνέχεια αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης του Παπαδόπουλου.-
Στη συνέχεια το σχέδιο προέβλεπε να καταληφθεί το αεροδρόμιο για να μην μπορεί να προσγειωθεί αεροπλάνο των πραξικοπηματιών. Είχε ετοιμάσει και την διακήρυξη που θα μετέδιδε ο στρατιωτικός ραδιοφωνικός σταθμός της Κοζάνης ότι «το Ά.Σώμα Στρατού παραμένει πιστό στην Κυβέρνηση και δεν συμμετέχει στο πραξικόπημα, πιστοί οι αξιωματικοί στον όρκο που έδωσαν να διαφυλάσσουν το Σύνταγμα » .
Οι εγκαταστάσεις του ραδιοφωνικού σταθμού ήταν πλησίον της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου στην ανατολική πλευρά αυτής, και το στούντιο σε οικοδομή απέναντι από την στρατιωτική λέσχη. Προϊστάμενος του σταθμού ήταν ο τεχνικός Θανάσης Καραφύλλης, παντρεμένος με Κοζανίτισσα, τη Θεοδώρα Χαρ. Χαρσού, και πιστεύω αν μιλήσει, θα έχει πολλά να μας πει για το τι συνέβαινε μέσα στο σταθμό την μαύρη εκείνη εποχή, μετά από 56 χρόνια.
Ο Γιώργος Καρούσος ήταν παλικάρι και γενναίος αξιωματικός. Είχε προαχθεί επί ανδραγαθίας και πήρε πολλά αριστεία ανδρείας από τον πόλεμο της Κορέας και όχι μόνο. Υπηρετούσε στις καταδρομές , ήταν πολύ τολμηρός μέχρι παράτολμος. Ήταν φανατικός οπαδός του γέρου της Δημοκρατίας, Γ. Παπανδρέου. Το σχέδιο του ήταν ριψοκίνδυνο και πολύ τολμηρό. Ήταν άνθρωπος των αμέσων αποφάσεων και δεν ορρωδούσε προ ουδενός κινδύνου. Θα μπορούσε να εφαρμοστεί το σχέδιό του και να είχε θετικό αποτέλεσμα, αν τα μέλη της ΕΔΥΝ, με τα οποία είχα έρθει σε επαφή , είχαν κάποια εκπαίδευση στα όπλα , ώστε να έχουν σχετική στρατιωτική εμπειρία . Σε όσους είχα συναντήσει και τους ενημέρωσα για το σχέδιο κατάληψης του στρατοπέδου, το δέχτηκαν αρχικά με ενθουσιασμό. Ενημέρωσα τους αείμνηστους Προκόπη Γκατζογιάννη, στέλεχος της Ε.Κ. και τον Βασίλη Σαμπανόπουλο , Δ/ντη της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης, για να κάνουμε μια συνάντηση όλοι μαζί και ως τόπο θεωρήσαμε κατάλληλο τη βιβλιοθήκη την οποία επισκέπτονταν οι νέοι, φοιτητές και μαθητές, και επομένως δεν θα προκαλούσε κάποιες υποψίες, γιατί τότε απαγορεύονταν οι συγκεντρώσεις και οι συνεύρεση πάνω από τρία άτομα.
Να σημειώσω ότι το απόγευμα λειτουργούσε η εκκλησία του Αγίου Νικολάου λόγω μεγάλης εβδομάδος και συνεπώς δεν διατρέχαμε τον κίνδυνο να γίνουμε αντιληπτοί, άλλωστε ο χώρος έδειχνε ότι πηγαίναμε να παρακολουθήσουμε τις ιερές ακολουθίες . Η είσοδος της βιβλιοθήκης ήταν από την πίσω πλευρά του δημαρχείου, εκεί στεγάζονταν τότε. Εκείνο το απόγευμα στη συζήτηση που κάναμε επικράτησε η ψύχραιμη λογική , γιατί ετέθη το θέμα της απειρίας στη χρησιμοποίηση των όπλων και δεν προχωρήσαμε στην εκτέλεση του σχεδίου, γιατί θα στέλναμε τα παιδιά σε καθαρή αυτοκτονία. Και ακόμη δεν γνώριζαν το χώρο του στρατοπέδου του Σώματος στρατού ,ώστε να μπορούν να ελίσσονται. Εμείς βέβαια το γνωρίζαμε , γιατί είχαμε υπηρετήσει τη θητεία μας σε επιτελικό γραφείο του Σώματος στρατού, τότε ήταν στην Κοζάνη το Β΄ Σώμα Στρατού, δεν αρκούσε όμως αυτό μόνο.
Ο Γ.Καρούσος δεν το έβαζε κάτω, ερχόταν κάθε μέρα και με πίεζε να αποδεχτούμε το σχέδιο και να προχωρήσουμε στην εφαρμογή του. Του περιέγραψα τις αντικειμενικές δυσκολίες που θα οδηγούσαν στην αποτυχία μας, γιατί οι ενέργειες αυτές θέλουν ειδική ομάδα με άρτια εκπαίδευση και εξοπλισμό . Αντιλήφθηκε και ο ίδιος ότι δεν ήταν εύκολη η επέμβαση με τις προϋποθέσεις που διαθέταμε και παραιτήθηκε από την προσπάθεια. Ας κάνω τώρα μια υπόθεση , αν συμφωνούσαμε και επιτυγχάναμε την κατάληψη, θα είμαστε Ήρωες και Σωτήρες της Δημοκρατικής μας πολιτείας , που ίσως θα είχε άλλη πολιτική εξέλιξη, η αποφυγή της επτάχρονης δικτατορίας.
Θα εγκαθίστατο στη Κοζάνη κάποια πολιτική συμμαχική Κυβέρνηση σε συνεργασία με όλα τα κόμματα, γιατί το επέβαλαν οι κρίσιμες περιστάσεις και θα ακολουθούσαν οπωσδήποτε και άλλες στρατιωτικές μονάδες διαφόρων περιοχών, όπως ήταν η Θράκη, η Ήπειρος κλπ. και έτσι θα κατέρρεε το πραξικόπημα . Διότι το να κατέχει μόνο την πρωτεύουσα του κράτος χωρίς την αναγνώριση των άλλων κρατών, αφού θα υπήρχε πολιτική Κυβέρνηση εντός του χώρου της Ελλάδας, δεν θα είχε Συνταγματική νομική κάλυψη. Αν αποτυγχάναμε θα είμαστε από τότε στα
«κυπαρίσσια». Θα μας έγραφε όμως η ιστορία , ως πρωτεργάτες αντιστασιακοί. ( Μετά την πτώση της χούντας εμφανίστηκαν πάρα πολλοί αντιστασιακοί, πέρα από τους κανονικούς και πολλοί ιμιτασιόν .
Λίγα λόγια για τη στρατιωτική δράση του Γ. Καρούσου.
Ως μνημόσυνο στη μνήμη του , που έφυγε προ έτους.
Ο Γεώργιος Καρούσος ήταν από την Εύβοια, απόφοιτος της σχολής Ευελπίδων της τάξεως 49Α. του όπλου πεζικού και υπηρέτησε αρχικά στις καταδρομές. Έλαβε μέρος στον εμφύλιο ως ανθυπολοχαγός και στη συνέχεια στην Κορέα όπου διακρίθηκε και τιμήθηκε με παράσημα.
Η χούντα τον αποστράτευσε και εγκαταστάθηκε στην Κόρινθο από όπου ήταν η γυναίκα του και μαζί με τον κουνιάδο του είχαν ιδιόκτητο κινηματογράφο
Την εποχή εκείνη οι κινηματογράφοι προ του κυρίως έργου πρόβαλαν τα λεγόμενα επίκαιρα γεγονότα, ελληνικά και διεθνή, και παρουσίαζαν κυρίως έργα των εκάστοτε Κυβερνήσεων. Ο Καρούσος πρόβαλε επίκαιρα από την περίοδο της Κυβερνήσεως του Γεωργίου Παπανδρέου και όχι της χούντας και καθόταν στην είσοδο του κινηματογράφου και απαγόρευε την είσοδο σε αστυνομικούς και στρατιωτικούς. Τον είχαν καταγγείλει, τον συνέλαβαν και επενέβη ο Μακαρέζος , που είχε κατά το παρελθόν υπηρετήσει ο Καρούσος υπό τις διαταγές του, αναγνώριζε τις στρατιωτικές αρετές του Καρούσου και τον συμπαθούσε ιδιαιτέρως .
Παρά τη μεσολαβήση όμως του Μακαρέζου, ο Καρούσος συνέχισε την προβολή των επικαίρων και δεν συμμορφώθηκε με τις υποδείξεις, και κατόπιν αυτού τον έστειλαν εξορία. Ο ανήσυχος και ανυπότακτος Καρούσος , δραπέτευσε από το νησί και πήγε στην Κύπρο, όπου ανέλαβε την αρχηγία της ΕΟΚ Β΄. Από εκεί συνέχισε να πολεμά τη χούντα, ήρθε όμως σε ρίξει με τον Σαμψών, μετέπειτα προσωρινό πρόεδρο της Κύπρου μετά το πραξικόπημα του Ιωαννίδη εναντίον του Μακαρίου. Ο Ιωαννίδης προσπάθησε να τον δολοφονήσει κατά την διάρκεια τη παραμονής του στην Κύπρο.
Ο Καρούσος όμως κατόρθωσε και διέφυγε , γύρισε στην Ελλάδα μετά την πτώση της χούντας και επανήλθε στο στρατό με το βαθμό του Ταξίαρχου, τοποθετήθηκε δε ως διοικητής της στρατιωτικής μονάδας με έδρα τη Χίο, έχοντας την ευθύνη προασπίσεως των νησιών του Αιγαίου . Να προσθέσω ακόμη και κάτι άλλο, το 1978 για έναν αθλητή του Εθνικού Κοζάνης που υπηρετούσε στη Χίο, (ήμουνα τότε πρόεδρος του Εθνικού), τηλεφώνησα στον Καρούσο και του έδωσε αμέσως άδεια και με τη ευκαιρία είπαμε πολλά από την πολυτάραχη ζωή του , στα εννέα χρόνια (1967-1978)που είχαμε να μιλήσουμε .
Έφθασε μέχρι το βαθμό του αντιστράτηγου και αποστρατεύτηκε , διανύοντας μια στρατιωτική καριέρα γεμάτη δράση και προσωπική ταλαιπωρία προκειμένου να υπερασπιστεί τις δημοκρατικές του αρχές ,που ήταν απόλυτα αφοσιωμένος.
Γιάννης Κορκάς